നമുക്ക്
ബുദ്ധിജീവികളായ
അധ്യാപകരുണ്ടോ?

വിദ്യാഭ്യാസം നേടുകയെന്നത് ഓരോ വ്യക്തിയുടെയും മൗലികമായ അവകാശവും ആവശ്യവുമാണ്. കേവലം അക്ഷരാഭ്യാസമോ തൊഴിൽ നേടാനുള്ള ഉപാധിയോ മാത്രമല്ല വിദ്യാഭ്യാസം; മറിച്ച്, മനുഷ്യൻ എന്ന നിലയിൽ നാം ഓരോരുത്തരും ആർജ്ജിക്കുന്ന അറിവും വിവേകവും വിമർശനാത്മക ചിന്താശേഷിയുമാണ് അത്. ഈ ശേഷികൾ സമൂഹത്തിന്റെ സർവതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.

അധ്യാപനം കേവലം ഒരു തൊഴിലല്ല, മറിച്ച് സമൂഹ നിർമ്മിതിയിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിക്കുന്ന ഒരു ദൗത്യമാണ്. ഹെൻറി ഗിറോക്സ് മുന്നോട്ടുവെച്ച "ബുദ്ധിജീവികളായ അധ്യാപകർ" (intellectual teachers) എന്ന ആശയം ഇവിടെ വളരെ പ്രസക്തമാണ്. ഇവർ പാഠപുസ്തകങ്ങൾക്കപ്പുറം വിദ്യാർത്ഥികളെ ചിന്തിപ്പിക്കുകയും, ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും, സാമൂഹിക യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവബോധം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നവരാണ്. നിലവിലുള്ള സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക, രാഷ്ട്രീയ പരിമിതികൾക്കുള്ളിൽ നിന്നുകൊണ്ടുതന്നെ, ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ ഭാവിയെ ക്രിയാത്മകമായി സ്വാധീനിക്കാനും ദിശാബോധം നൽകാനും ഇവർക്ക് സാധിക്കും.

പ്രൊഫ. കൃഷ്ണകുമാർ അവതരിപ്പിച്ച 'meek dictator' (‘കേവലമായ ഏകാധിപതി’) എന്ന സങ്കൽപ്പം, അധ്യാപകർ ക്ലാസ് മുറിയിൽ പ്രയോഗിക്കുന്ന സവിശേഷമായ അധികാരത്തെയും അതിന്റെ ലക്ഷ്യത്തെയും കുറിക്കുന്നു. ഇവിടെ 'ഏകാധിപതി' എന്നത്, പഠനപ്രക്രിയയെ ക്രിയാത്മകമായി നയിക്കാനും, വിഷയത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിപ്പിക്കാനും, സംവാദങ്ങൾക്ക് ദിശാബോധം നൽകാനും, സുരക്ഷിതവും കാര്യക്ഷമവുമായ ഒരന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാനുമുള്ള അധ്യാപകരുടെ നിയന്ത്രണത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഈ അധികാരം 'കേവല ' (meek) മായി, അതായത് അടിച്ചമർത്തലിന്റെ സ്വരമില്ലാതെ, വിദ്യാർത്ഥികളുടെ പങ്കാളിത്തത്തിനും സ്വതന്ത്രചിന്തയ്ക്കും പ്രാധാന്യം നൽകിക്കൊണ്ട്, അവരുടെ ബൗദ്ധികവും വൈകാരികവുമായ വളർച്ചയെ ലക്ഷ്യമാക്കി പ്രയോഗിക്കുമ്പോഴാണ് അധ്യാപകർ ഈ അധികാര സ്ഥാനത്തേക്ക് എത്തുന്നത്. ചുരുക്കത്തിൽ, വ്യവസ്ഥയുടെ പരിമിതികൾക്കുള്ളിൽ നിന്നുകൊണ്ട് തന്നെ, വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സ്വതന്ത്രമായി ചിന്തിക്കാനും വളരാനുമുള്ള ഒരിടം സൃഷ്ടിക്കുന്ന, ലക്ഷ്യബോധമുള്ള ഒരു വഴികാട്ടിയാണ് ഈ ‘meek dictator’.

അധ്യാപകർ നിലവിലുള്ള ഭരണകൂടത്തിന്റെയോ വ്യവസ്ഥയുടെയോ ഉപകരണങ്ങൾ കൂടിയാണെന്ന യാഥാർത്ഥ്യത്തെ വിസ്മരിക്കുന്നില്ല. പലപ്പോഴും അവർക്കും നിർബന്ധിത സാഹചര്യങ്ങളുടെ സമ്മർദ്ദങ്ങൾക്ക് വഴങ്ങേണ്ടിവന്നേക്കാം. എങ്കിലും, ഈ പരിമിതികൾക്കുള്ളിലും തങ്ങളുടെ മുന്നിലിരിക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥിസമൂഹത്തിൽ പ്രതീക്ഷയുടെയും പ്രകാശത്തിന്റെയും വിത്തുകൾ പാകാൻ അവർക്ക് സാധിക്കുന്നു. തങ്ങളെക്കാൾ ഉയർന്ന ചിന്തയും കഴിവും കാഴ്ചപ്പാടുമുള്ള ഒരു തലമുറയെ വാർത്തെടുക്കാനുള്ള ആന്തരികമായ ചോദനയും കഴിവും ഓരോ അധ്യാപകരിലുമുണ്ട്. അങ്ങനെ, സമൂഹത്തിന്റെ നിരന്തരമായ നവീകരണത്തിനും പുരോഗതിക്കും അവർ അടിത്തറ പാകുന്നു.

കേരളം എന്ന മോഡൽ

കേരളം പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് കൈവരിച്ച നേട്ടങ്ങൾ പലപ്പോഴും ആഗോളതലത്തിൽ തന്നെ ശ്രദ്ധയും പ്രശംസയും പിടിച്ചുപറ്റിയിട്ടുണ്ട്. ഉയർന്ന സാക്ഷരതാ നിരക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച്, സ്ത്രീ സാക്ഷരതയിലുണ്ടായ മുന്നേറ്റം, ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. ഏതാണ്ട് സമ്പൂർണ്ണമായ സ്കൂൾ പ്രവേശന നിരക്കും (Gross Enrolment Ratio) കുറഞ്ഞ കൊഴിഞ്ഞുപോക്ക് നിരക്കും ലോകത്തിലെ പല വികസിത രാജ്യങ്ങളോടും കിടപിടിക്കുന്നതാണ്. സാമൂഹിക പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെയും പുരോഗമനപരമായ സർക്കാർ നയങ്ങളുടെയും ഫലമായി വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ വെളിച്ചം സമൂഹത്തിന്റെ എല്ലാ തട്ടുകളിലുമുള്ളവരിലേക്ക് എത്തിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു എന്നത് "കേരള മോഡൽ" വികസനത്തിന്റെ ഭാഗമായി അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ലിംഗഭേദമില്ലാതെ എല്ലാവർക്കും വിദ്യാഭ്യാസം ഉറപ്പാക്കിയതും, വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വ്യാപകമായ ശൃംഖലയും ഈ നേട്ടങ്ങൾക്ക് അടിത്തറയിട്ടു. ആരോഗ്യപരിപാലന രംഗത്തെ സൂചികകൾക്കൊപ്പം വിദ്യാഭ്യാസപരമായ ഈ മുന്നേറ്റങ്ങളും കേരളത്തെ മാനവവികസന സൂചികയിൽ മുൻപന്തിയിലെത്തിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിച്ചു, ഇത് പലപ്പോഴും അന്താരാഷ്ട്ര പഠനങ്ങളിലും റിപ്പോർട്ടുകളിലും പ്രത്യേക പരാമർശം നേടാറുണ്ട്.

ഈയൊരു പശ്ചാത്തലത്തിൽ, 2025-2026 അധ്യയന വർഷത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ രണ്ടാഴ്ചക്കാലം സാമൂഹിക ബോധവൽക്കരണ ക്ലാസുകൾക്കായി നീക്കിവെക്കാനുള്ള കേരള പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ വകുപ്പിന്റെ ഏറ്റവും പുതിയ തീരുമാനം ഏറെ ശ്രദ്ധേയമാണ്. വിദ്യാഭ്യാസമന്ത്രി വി. ശിവൻകുട്ടി പ്രഖ്യാപിച്ച ഈ ഉദ്യമം, ലഹരി ഉപയോഗം, പൊതുമുതൽ നശിപ്പിക്കൽ, വൈകാരിക നിയന്ത്രണം തുടങ്ങിയ നിർണായക വിഷയങ്ങളിൽ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ബോധവൽക്കരണം നൽകാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. ഇത്, നിലവിലെ വിദ്യാഭ്യാസ രീതികൾ കൂടുതൽ കാലികവും സാമൂഹിക പ്രതിബദ്ധതയുള്ളതുമാക്കാനുള്ള ഒരു ക്രിയാത്മകമായ ശ്രമമായി വിലയിരുത്താവുന്നതാണ്

ഭൗതിക സാഹചര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിലും ഡിജിറ്റൽ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ ക്ലാസ് മുറികളിലെത്തിക്കുന്നതിലും (ഉദാഹരണത്തിന്, ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഹ്യൂമനോയ്ഡ് ടീച്ചർ ആയ “ഐറിസ്” “ഹൈടെക് ക്ലാസ് മുറികൾ) കേരളം നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന് തന്നെ മാർഗദർശിയാണ് . വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലയിൽ കേരളം ഇന്ന് ചിന്തിക്കുന്നത് രാജ്യം നാളെ ചിന്തിക്കുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞാൽ അതിശയോക്തിയാവില്ല. മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ എലൈറ്റ് ഇന്റർനാഷണൽ സ്കൂളുകളിലും മറ്റും മാത്രം കാണുന്ന റിസോഴ്സുകൾ നമ്മുടെ പല സർക്കാർ സ്‌കൂളിലും ലഭ്യമാണെന്നുതള്ളത് നമ്മുടെ സംവിധാനം കാര്യക്ഷമമായി പ്രവവർത്തിക്കുന്നുവെന്നതിന്റെ അടയാളമാണ്.

പുതുതലമുറയും
പൊതുവിദ്യാഭ്യാസവും

ഇവയെല്ലാം ശുഭസൂചകങ്ങളാണെങ്കിലും, അതിവേഗം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ലോകക്രമത്തിനും നവതലമുറയുടെ സവിശേഷമായ ആവശ്യങ്ങൾക്കും അനുസൃതമായി നമ്മുടെ പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായം പൂർണ്ണമായും സജ്ജമാണോ എന്ന് വിമർശനാത്മകമായി പരിശോധിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

ഇന്നത്തെ തലമുറ വിവരസാങ്കേതികവിദ്യയുടെയും സാമൂഹിക മാധ്യമങ്ങളുടെയും ലോകത്താണ് ജനിച്ചുവളരുന്നത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, വിവരങ്ങളുടെ അതിപ്രസരത്തിനിടയിൽനിന്ന് ശരിതെറ്റുകൾ വിവേചിച്ചറിയാനും, ഡിജിറ്റൽ ലോകത്തിലെ ചതിക്കുഴികൾ തിരിച്ചറിയാനും, അവിടെ ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെ പെരുമാറാനുമുള്ള കഴിവ് (digital citizenship) അവർക്ക് അനിവാര്യമാണ്. പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം, ലഹരിയുടെ അതിപ്രസരം, ലിംഗപരമായ അസമത്വങ്ങൾ, സാമൂഹികമായ പാർശ്വവൽക്കരണം, വർധിച്ചുവരുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ, അതിവേഗം മാറുന്ന തൊഴിൽ സാധ്യതകൾ എന്നിങ്ങനെ സങ്കീർണ്ണമായ യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെയാണ് ഈ തലമുറ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നത്.

കേരളത്തിന്റെ പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്തെ ഹൈടെക് വിപ്ലവം പ്രശംസനീയമാണെങ്കിലും, സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ ഉപയോഗം കേവലം ഉപകരണങ്ങളിൽ ഒതുങ്ങിപ്പോകുന്നുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യം പ്രസക്തമാണ്. സാങ്കേതികവിദ്യയെ വിമർശനാത്മക ചിന്തയ്ക്കും, സൃഷ്ടിപരമായ ഉത്പാദനത്തിനും, സഹവർത്തിത്വപരമായ പഠനത്തിനും എത്രത്തോളം ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിക്കാൻ നമുക്ക് കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്? അതോ, പഴയ ഉള്ളടക്കം പുതിയൊരു മാധ്യമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുക മാത്രമാണോ പലപ്പോഴും സംഭവിക്കുന്നത്? എല്ലാ വിദ്യാർത്ഥികൾക്കും ഈ സാങ്കേതികവിദ്യയും അതുപയോഗിക്കാനുള്ള സാഹചര്യവും തുല്യമായി ലഭ്യമാണോ എന്നതും (digital divide) ആഴത്തിൽ പരിശോധിക്കണം.

പാഠ്യപദ്ധതിയുടെ ഉള്ളടക്കവും സമീപനവും ഈ നവയുഗത്തിന്റെ ആവശ്യകതകളെ എത്രത്തോളം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് എന്നതാണ് മറ്റൊരു പ്രധാന ചോദ്യം. വിഷയങ്ങൾ തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള പഠനത്തിനും (interdisciplinary learning), യഥാർത്ഥ ലോകത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രോജക്റ്റ് അധിഷ്ഠിത പഠനത്തിനും (project-based learning), അനുഭവങ്ങളിലൂടെയുള്ള പഠനത്തിനും (experiential learning) എത്രത്തോളം പ്രാധാന്യം നമ്മുടെ കരിക്കുലം നൽകുന്നുണ്ട്? ഉദാഹരണത്തിന്, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുമ്പോൾ, അതിന്റെ ശാസ്ത്രീയ വശങ്ങൾക്കൊപ്പം സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ മാനങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യാനും, പ്രാദേശികമായ പരിഹാരമാർഗ്ഗങ്ങൾ അന്വേഷിക്കാനും വിദ്യാർത്ഥികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുണ്ടോ? തെറ്റായ വിവരങ്ങളുടെയും (misinformation) വ്യാജവാർത്തകളുടെയും പ്രളയത്തിൽ, വിവരങ്ങളെ വിമർശനാത്മകമായി വിശകലനം ചെയ്യാനും (critical media literacy) ഉറവിടങ്ങളുടെ വിശ്വാസ്യത പരിശോധിക്കാനും വിദ്യാർത്ഥികളെ പരിശീലിപ്പിക്കാൻ നിലവിലെ സംവിധാനത്തിന് എത്രത്തോളം കഴിയുന്നുണ്ട്?

അധ്യാപകർക്ക് സ്വതന്ത്രമായി ചിന്തിക്കാനും, പാഠപുസ്തകങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് വിദ്യാർത്ഥികളെ നയിക്കാനും, നിലവിലുള്ള വ്യവസ്ഥയെത്തന്നെ വിമർശനാത്മകമായി സമീപിക്കാനും നമ്മുടെ വിദ്യാഭ്യാസ അന്തരീക്ഷം എത്രത്തോളം അനുകൂലമാണ്? അധ്യാപകരുടെ അമിതമായ ജോലിഭാരം, കാലഹരണപ്പെട്ട പരിശീലനരീതികൾ, പരീക്ഷാഫലങ്ങളിൽ മാത്രം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന ഔദ്യോഗിക സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, ക്ലാസ് മുറികളിലെ ഉയർന്ന വിദ്യാർത്ഥി-അധ്യാപക അനുപാതം എന്നിവയെല്ലാം അധ്യാപകരുടെ സർഗ്ഗാത്മകമായ ഇടപെടലുകൾക്ക് വിഘാതമാകുന്നില്ലേ?" വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ചിന്തയുടെയും സംവാദത്തിന്റെയും പുതിയ വാതായനങ്ങൾ തുറന്നിടാൻ അധ്യാപകർക്ക് ലഭിക്കുന്ന പിന്തുണയും സ്വാതന്ത്ര്യവും എത്രത്തോളമുണ്ട്? അവരുടെ പ്രൊഫഷണൽ വികസനത്തിനും (continuous professional development) മാനസികമായ ഉന്നമനത്തിനും നാം എന്ത് പ്രാധാന്യമാണ് നൽകുന്നത്?

പുതിയ തലമുറ നേരിടുന്ന മറ്റൊരു വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ് മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളും വൈകാരികമായ സംഘർഷങ്ങളും. അക്കാദമിക സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, സാമൂഹിക മാധ്യമങ്ങളുടെ സ്വാധീനം, സങ്കീർണ്ണമായ വ്യക്തിബന്ധങ്ങൾ എന്നിവയെല്ലാം ഇതിന് കാരണമാകാം. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഓരോ കുട്ടിയുടെയും വൈകാരികവും മാനസികവുമായ ആവശ്യങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാനും, അവർക്ക് പിന്തുണ നൽകാനും, സാമൂഹിക- വൈകാരിക പഠനം (Social-Emotional Learning - SEL) പാഠ്യപദ്ധതിയുടെ അവിഭാജ്യ ഘടകമാക്കാനും നമുക്ക് കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ടോ? സഹാനുഭൂതി, ആത്മനിയന്ത്രണം, ഉത്തരവാദിത്തപരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാനുള്ള കഴിവ് തുടങ്ങിയവ വളർത്തിയെടുക്കാൻ എന്തുതരം ഇടപെടലുകളാണ് സ്കൂൾ തലത്തിൽ നടക്കുന്നത്?

കേരളത്തിലെ പൊതുവിദ്യാഭ്യാസം നിർണായക വഴിത്തിരിവിലാണ്. നേടിയെടുത്ത അടിത്തറ ബലപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടുതന്നെ, ഭാവിയുടെ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാൻ തക്കവണ്ണം ഒരു തലമുറയെ വാർത്തെടുക്കുന്നതിനായി നമ്മുടെ കാഴ്ചപ്പാടുകളിലും സമീപനങ്ങളിലും ഘടനാപരമായ മാറ്റങ്ങൾ അനിവാര്യമാണ്. ഇത് കേവലം പാഠ്യപദ്ധതി പരിഷ്കരണത്തിൽ ഒതുങ്ങുന്ന ഒന്നല്ല. അധ്യാപക ശാക്തീകരണം, പെഡഗോജിയുടെ നവീകരണം, മൂല്യനിർണ്ണയ രീതികളിലെ സമൂലമായ മാറ്റം, സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ ക്രിയാത്മകമായ ഉപയോഗം, മാനസിക-വൈകാരിക വികാസത്തിനുള്ള ഊന്നൽ, എല്ലാറ്റിനുമുപരിയായി, വിദ്യാഭ്യാസത്തെ ഒരു ജനാധിപത്യ പ്രക്രിയയായി കാണുന്ന ഒരു സംസ്കാരം വളർത്തിയെടുക്കൽ എന്നിവയെല്ലാം ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ, അറിവ് നിർമ്മിക്കാനും, വിമർശനാത്മകമായി ചിന്തിക്കാനും, സാമൂഹിക പ്രതിബദ്ധതയോടെ പ്രവർത്തിക്കാനും ശേഷിയുള്ള, ലോകത്തെ വിശാലമായി നോക്കിക്കാണുന്ന ഒരു തലമുറയെ സൃഷ്ടിക്കാൻ നമുക്ക് സാധിക്കണം.