1967-ലെ ഒരു വൈകുന്നേരം ഹാംസ്റ്റെഡിലെ ഒരു പബ്ബിലിരിക്കെ മെക്സിക്കൻ നോവലിസ്റ്റ് കാർലോസ് ഫുയൻതെസ് തനിക്ക് തോന്നിയ ഒരാശയം കൂടെയുണ്ടായിരുന്ന പെറൂവിയൻ എഴുത്തുകാരൻ മരിയോ വർഗാസ് യോസയുമായി പങ്കുവെച്ചു. ലാറ്റിനമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാരെക്കൊണ്ട് ഏകാധിപതികളെക്കുറിച്ച് നോവലെഴുതിക്കുന്ന ഒരു പദ്ധതിയായിരുന്നു അത്. അങ്ങനെ എഴുതപ്പെടുന്ന നോവലുകളുടെ ഒരു സമാഹാരം 'ദ ഫാദേർസ് ഓഫ് ദ ഫാദർലാൻഡ്സ്' എന്ന പേരിൽ പുറത്തിറക്കുകയായിരുന്നു അവരുടെ ലക്ഷ്യം.
1960-കളിലെയും 70-കളിലെയും ലാറ്റിനമേരിക്കൻ സാഹിത്യത്തിലെ 'ബൂമി' ന്റെ ഭാഗമായാണ് ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവലുകൾ കരുത്താർജ്ജിച്ചത്.
മെക്സിക്കൻ വിപ്ലവാനന്തരം സംഭവിച്ച മൂല്യവിപര്യയങ്ങളെയും ആദർശത്തകർച്ചകളെയും പ്രതിവിപ്ലവകാരികളെയും ആധാരമാക്കി ഫുയൻതെസ് 'ദ ഡെത്ത് ഓഫ് അർത്തിമിയോ ക്രൂസ്' (The Death of Artemio Cruz / Carlos Fuentes Macías) എന്ന നോവൽ അപ്പോഴേക്കും എഴുതിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. അവരുടെ പദ്ധതി ഫലവത്തായില്ലെങ്കിലും പ്രശസ്തരായ മൂന്ന് എഴുത്തുകാർ ഇതേ ലക്ഷ്യവുമായി മുന്നോട്ടു പോകാൻ ഒരുമിച്ച് തീരുമാനമെടുത്തു. അലേഹോ കാർപെന്ത്യേറിന്റെ 'റീസൺസ് ഓഫ് ദ സ്റ്റേറ്റ്’ (Reasons of State / Alejo Carpentier), ഗബ്രിയേൽ ഗാർസ്യ മാർകേസിന്റെ 'ദ ഓട്ടം ഓഫ് ദ പാട്രിയാർക്ക്' (The Autumn of the Patriarch / Gabriel García Márquez), അഗസ്തൊ റോവ ബാസ്തോസിന്റെ 'ഐ ദ സുപ്രീം' (I, the Supreme / Augusto Roa Bastos) എന്നീ നോവലുകൾ പിറവിയെടുത്തത് അങ്ങനെയായിരുന്നു. അതോടൊപ്പം ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവൽ (dictator novel) എന്ന നോവൽഗണം കൂടി രൂപപ്പെട്ടുവന്നു.

വർഷങ്ങൾക്കിപ്പുറം ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ഏകാധിപതിയായിരുന്ന റാഫേൽ ത്രുഹിയോയുടെ ജീവിതത്തെയും വധത്തെയും ആധാരമാക്കി മരിയോ വർഗാസ് യോസ രചിച്ച, ഇതേ ഗണത്തിൽപ്പെടുന്ന, 'ലാ ഫിയസ്റ്റ ഡെൽ ചിവൊ' ('ദ ഫീസ്റ്റ് ഓഫ് ദ ഗോട്ട്'- The Feast of the Goat) എന്ന നോവൽ 2000-ൽ പുറത്തിറങ്ങി.
dictator novel:
ചരിത്രത്തത്തിന്റെ രാവണൻകോട്ടയിലെ
ഭാവനയുടെ പിരിയൻ കോവണികൾ
1960-കളിലെയും 70-കളിലെയും ലാറ്റിനമേരിക്കൻ സാഹിത്യത്തിലെ 'ബൂമി' ന്റെ ഭാഗമായാണ് ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവലുകളും കരുത്താർജ്ജിച്ചത്. അധികാരത്തിന്റെ സമസ്ത രൂപങ്ങളെയും ചരിത്രപരമായും ഭാവനാത്മകമായും സമീപിക്കുന്ന ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവൽ എന്ന ജനുസ്സിന്റെ പ്രാരംഭ മാതൃകകളിലൊന്നെന്നു പറയാവുന്നത് മിഗ്വൽ ഏഞ്ചൽ അസ്തൂരിയാസിന്റെ 'ദ പ്രസിഡന്റ്' എന്ന കൃതിയാണ്. എന്നാൽ, അസ്തൂരിയാസ് തങ്ങളെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടേയില്ലെന്നാണ് മാർകേസ് പറയുന്നത്. അസ്തൂരിയാസ് ചിത്രീകരിക്കുന്നത് ഒരു ഭാവനാരാഷ്ട്രത്തെ ഏകാധിപതിയെയാണെങ്കിലും അയാൾക്ക് ഗ്വാട്ടിമാലയിലെ എസ്ട്രാഡ കബ്രേറയുടെ വിദൂരഛായയുണ്ട്.
ലാറ്റിനമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാരേക്കാൾ കൂടുതൽ മൂർത്തമായി, ഏകാതിപത്യപ്രവണതയിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ലാറ്റിനമേരിക്കൻ പാരമ്പര്യത്തിലുൾച്ചേർന്ന യുക്തിഹീനതകളെ സൂക്ഷ്മാംശങ്ങളിൽ അപഗ്രഥിക്കുന്നുണ്ട് യോസ.
റോവ ബാസ്തോസ് 19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പരാഗ്വൻ സ്വേച്ഛാധിപതി ഡോ. ഫ്രാൻസിയയെ മാതൃകയാക്കിയപ്പോൾ കാർപെന്ത്യേറുടേത് പാരീസിൽ കഴിയുന്ന നാമരഹിതനായ ഒരു കൽപ്പിത കഥാപാത്രമാണ്. മാർകേസ് ഉപജീവിച്ചത് കൊളംബിയയുടെ പിനിഹയെയും സ്പെയിനിലെ ഫ്രാങ്കോയേയുമാണ്. ചരിത്രത്തിന്റെ ലാബിറിന്തിൽ ഭാവനയുടെ ഇടനാഴികളും അധോതലങ്ങളും പിരിയൻ കോവണികളും സൃഷ്ടിച്ചെടുക്കുകയാണ് ലാറ്റിനമേരിക്കൻ സാഹിത്യത്തിലെ ഈ സവിശേഷ നോവൽഗണത്തെ രൂപപ്പെടുത്തിയ എഴുത്തുകാർ ചെയ്തത്. ഏകാധിപതികളെ രൂപപ്പെടുത്തുകയും വളർത്തുകയും ചെയ്ത ആഭ്യന്തര - ബാഹ്യശക്തികളുടെ പങ്കിനെക്കുറിച്ചും എഴുത്തിന്റെതന്നെ രാഷ്ട്രീയ ധർമ്മത്തെക്കറിച്ചുമുള്ള അന്വേഷണവും ഇത്തരം നോവലുകളിൽ വിഷയീഭവിക്കുന്നുണ്ട്. അവരെ വരച്ചിടാൻ ഹാസ്യത്തിന്റെയും ഇരുണ്ട ഫലിതത്തിന്റെയും സറ്റയറിന്റെയുമൊക്കെ കടും ചായക്കൂട്ടുകൾ പല എഴുത്തുകാരും ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ഏകാധിപതിയായിരുന്ന റാഫേൽ ത്രുഹിയോയാണ് യോസയുടെ നോവലായ 'ദ ഫീസ്റ്റ് ഓഫ് ദ ഗോട്ടി'ലെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളിലൊരാൾ. പല ലാറ്റിനമേരിക്കൻ നോവലിസ്റ്റുകളും മാജിക് റിയലിസമെന്ന പ്രഖ്യാതമായ സങ്കേതത്തെ അവലംബിച്ചപ്പോൾ യോസ റിയലിസത്തിൻെറ കരുത്തുറ്റ ശൈലിയിലാണ് ഈ നോവലിന്റെ ആഖ്യാനം നിർവ്വഹിച്ചത്. ചരിത്രത്തിന്റെ അസ്ഥിക്കൂടിൽ തന്റെ മാന്ത്രികമായ ഭാവനയുടെയും ഭാഷയുടെയും മജ്ജയും മാംസവും നിറച്ച് ഉജ്ജ്വലമായ ഒരാഖ്യാനരൂപത്തിന് ജീവൻ നൽകുകയാണ് യോസ. സർവ്വതല സ്പർശിയായ അധികാരഘടനയുടെ കരാളരൂപങ്ങൾ ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവൽഗണത്തിൽപെട്ട മറ്റൊരു ലാറ്റിനമേരിക്കൻ കൃതിയിലും കാണാത്ത വിധത്തിൽ ഭീതിദമായി യോസയുടെ ഈ നോവൽ പ്രത്യക്ഷീകരിക്കുന്നു.
സർവ്വതല സ്പർശിയായ അധികാരഘടനയുടെ കരാളരൂപങ്ങൾ ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവൽഗണത്തിൽപെട്ട മറ്റൊരു ലാറ്റിനമേരിക്കൻ കൃതിയിലും കാണാത്ത വിധത്തിൽ ഭീതിദമായി യോസയുടെ 'ദ ഫീസ്റ്റ് ഓഫ് ദ ഗോട്ട്’ എന്ന നോവൽ പ്രത്യക്ഷീകരിക്കുന്നു.
ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിൽ മൂന്നു പതിറ്റാണ്ടു കാലം കിരാതവാഴ്ച്ച നടത്തിയ റാഫേൽ ത്രുഹിയോ എന്ന ഏകാധിപതിയിലൂടെ പരമാധികാരം എത്രമേൽ ആക്രാമകവും അപമാനവീകരണ ശക്തിയുള്ളതുമായി തീരുന്നുവെന്ന് 'ദ ഫീസ്റ്റ് ഓഫ് ദ ഗോട്ട്’ എന്ന നോവലിലൂടെ യോസ കാട്ടിത്തരുന്നു. ത്രുഹിയോ ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിനെ മാത്രമല്ല കരീബിയൻ ചരിത്രത്തെയാകമാനം ആഴത്തിൽ സ്വാധീനിച്ച ഏകാധിപതിയായിരുന്നു. 'ഇതൊരു നോവലാണ്- ചരിത്രപുസ്തകമല്ല; അതിൽ ഞാൻ ധാരാളം സ്വാതന്ത്ര്യമെടുത്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ അതിൽ അതിശയോക്തികളൊന്നുമില്ല’- തന്റെ നോവലിനെക്കുറിച്ചുള്ള സത്യവാങ്മൂലം എന്ന മട്ടിൽ ഇങ്ങനെ പറയുമ്പോഴും, മുന്നേ സൂചിപ്പിച്ച ലാറ്റിനമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാരേക്കാൾ കൂടുതൽ മൂർത്തമായി, ഏകാതിപത്യപ്രവണതയിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ലാറ്റിനമേരിക്കൻ പാരമ്പര്യത്തിലുൾച്ചേർന്ന യുക്തിഹീനതകളെ സൂക്ഷ്മാംശങ്ങളിൽ അപഗ്രഥിക്കുന്നുണ്ട് യോസ.
1920-കളിൽ നിക്കൊ ലോറ സൃഷ്ടിച്ച മെറംഗ് എന്ന സവിശേഷമായ സംഗീതശൈലിയെ ത്രുഹിയോ എന്ന ഏകാധിപതി ഏറെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഈ സംഗീതശൈലിയിലുള്ള ഒരാവിഷ്ക്കാരത്തിൽ നിന്നാണ് യോസ തന്റെ നോവലിന്റെ ശീർഷകം കണ്ടെത്തിയത്. ഡൊമിനിക്കൻ ഹൈവേകളിൽ പെട്ടുപോകുന്ന ആടുകളെക്കറിച്ചു പറയാറുള്ളത് ‘Metaron al chivo' (They killed the goat) എന്നാണ്. നോവലിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഇത് ത്രുഹിയേയുടെ കൊലയുടെ രൂപകമായി മാറുന്നു. അനിയന്ത്രിതമായ ലൈംഗികാസക്തിയുണ്ടായിരുന്ന അയാളെ എതിരാളികൾ രഹസ്യമായി 'goat 'എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.

രണ്ട് വ്യത്യസ്ത ഘട്ടങ്ങളിലായാണ് ഈ നോവലിന്റെ കാലപശ്ചാത്തലം. ഒന്ന്; 1961-ൽ ചരിത്രകഥാപാത്രമായ ത്രൂഹിയോയുടെ വധം നടന്നകാലം.
രണ്ട്; മൂന്നു പതിറ്റാണ്ടുകൾക്കു ശേഷം അമേരിക്കയിൽ അഭിഭാഷകയായ യുറാനിയ കബ്രാൾ എന്ന മധ്യവയസ്കയായ കൽപ്പിത കഥാപാത്രം ജന്മദേശമായ ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിൽ തിരിച്ചെത്തുമ്പോൾ.
ചരിത്രവും ഭാവനയും പരസ്പരം ഇടകലരുന്ന മൂന്ന് കഥാഖ്യാനങ്ങളാണ് നോവലിലുള്ളത്. ദീർഘകാലത്തിനുശേഷം യുറാനിയ കബ്രാൾ രോഗിയായ പിതാവിനെ കാണാനെത്തുന്നതോടെ കൗമാരകാലം മുതലുള്ള അവളുടെ ഓർമ്മകൾക്ക് തിടംവെക്കുകയാണ്. ത്രുഹിയോയുടെ അന്ത്യദിനത്തിന്റെ ആഖ്യാനഖണ്ഡത്തിൽ പരമാധികാരത്തിന്റെ അന്തർലോകനാടകം അനാവൃതമാകുന്നു. പിന്നീട്, ഏകാധിപതിയുടെ കൊലയാളികളിലേക്ക് ആഖ്യാനം കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. അവർ ഒരു കാലത്ത് ത്രുഹിയോയുടെ വിശ്വസ്തരായ അനുചരരായിരുന്നു. കൊലയ്ക്കുശേഷം പിടിയിലാകുന്ന അവർ കൊടും പീഢകൾക്ക് വിധേയരാകുന്നുണ്ട്. ഓരോ കഥാതന്തുവും ത്രൂഹിയോയുടെ ഏകാധിപത്യകാലത്ത് ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിലെ ജനതയ്ക്ക് നേരിടേണ്ടി വന്ന കൊടിയ നൃശംസതകളുടെ ദുരന്തപർവ്വം വെളിപ്പെടുത്തുന്നു.
ഈ സന്ദർഭത്തിൽ കൗതുകം കലർന്ന മറ്റൊരു ചിന്തയുണ്ടാകുന്നു. സമഗ്രാധിപത്യം കൊടികുത്തിവാണ രാഷ്ട്രങ്ങളിലെ ഭരണാധിപന്മാർ സാഹിത്യരചന നടത്താൻ തുനിഞ്ഞിറങ്ങിയാൽ എങ്ങനെയിരിക്കും? സദ്ദാം ഹുസൈൻ ഒന്നിലധികം നോവലുകളെഴുതിയിരുന്നു. അതിലൊരു റൊമാന്റിക് നോവൽകൂടി ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. സ്റ്റാലിൻ കവിതകളെഴുതിയിരുന്നു. തുർക്ക്മെനിസ്ഥാനിലെ നിയാസോവ് ഒരു ദേശീയ ഇതിഹാസകാവ്യം തന്നെ എഴുതുകയുണ്ടായി. എന്നാൽ രാഷ്ട്രത്തലവന്മാരായിരുന്ന ഇവരുടെയൊന്നും കൃതികൾ വായനാ സമൂഹത്തിൽ കാര്യമായ ചലനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാതെ മറഞ്ഞു പോവുകയാണുണ്ടായത്. യോസയുടെ 'ദ ഫീസ്റ്റ് ഓഫ് ദ ഗോട്ട്' ഉൾപ്പടെ നടേ സൂചിപ്പിച്ച കൃതികളാകട്ടെ, എഴുതപ്പെട്ട കാലത്തെന്നപോലെ, ഇപ്പോഴും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പല രാഷ്ട്രങ്ങളിലും സമഗ്രാധിപതൃ പ്രവണതകൾക്കെതിരെയുള്ള വിപത് സന്ദേശങ്ങളുടെ പുസ്തകങ്ങളായി സാഹിത്യചരിത്രത്തിലും അനുവാചകഹൃദയങ്ങളിലും ഒരു പോലെ ഇടം പിടിച്ചിരിക്കുന്നു.
സ്വേച്ഛയാണ് ജനേച്ഛയാകേണ്ടതെന്ന് ഉറച്ചു വിശ്വസിക്കുമ്പോഴും ജനതയുടെ ഇച്ഛയാണ് താൻ നിറവേറ്റുന്നതെന്ന നാട്യം ഏകാധിപതികളും പുലർത്തിയേക്കാം.
ഹിംസയുടെ നാനാർത്ഥങ്ങൾ
സാന്റോ ഡൊമിംഗോയിൽ തിരിച്ചെത്തുന്ന യുറാനിയ കബ്രാളിന് ത്രുഹിയോയുടെ ഏകാധിപത്യത്തിന്റെ ശേഷിപ്പുകൾ, ഏറെ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിച്ചെങ്കിലും തലസ്ഥാന നഗരത്തിൽ തങ്ങിനിൽക്കുന്നത് കാണാനാവുന്നുണ്ട്. യുറാനിയ കബ്രാൾ തന്റെ ഓർമ്മകൾ ഉറ്റബന്ധുക്കളുമായി പങ്കിടുന്നു- അവൾ ഇത്രയും കാലം ആത്മതാപത്തോടെ ഉള്ളിൽപേറി നടന്ന രഹസ്യവും. ഏകാധിപതിയുടെ ഭരണകൂടത്തിലെ ഉന്നതനായിരുന്ന അവളുടെ പിതാവ് അഗസ്റ്റിൻ കബ്രാൾ നഷ്ടപ്പെട്ട അധികാരപദവി തിരിച്ചു പിടിക്കാനായി പതിനാലുകാരിയായ മകളെ ത്രുഹിയോയ്ക്ക് കാഴ്ച്ച വെക്കുന്നു. പിതാവിന്റെ അധികാരമോഹങ്ങളുടെയും ത്രുഹിയോയുടെ ലൈംഗികാതിക്രമത്തിന്റെയും ഇരയാകുന്ന യുറാനിയയെ സ്വത്വനഷ്ടം സംഭവിക്കുന്ന ഒരു ജനതയുടെ പ്രതീകമായാണ് യോസ ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. അധികാരോന്മാദവും പുരുഷലൈംഗികതയും അപരിമേയമായ അളവിൽ ചേരുന്ന ആസക്തിയുടെ രാഷ്ട്രീയ സമവാക്യമാണ് ത്രുഹിയോയെപ്പോലെ പല അതിനിഷ്ഠൂരന്മായ ഏകാധിപതികളെയും നയിക്കുന്നത്.

അധികാരത്തെ സാമൂഹ്യബന്ധങ്ങൾക്ക് പുറത്ത് നിർവ്വചിക്കുക സാധ്യമല്ല എന്ന് ഫൂക്കോ നിരീക്ഷിക്കുന്നുണ്ട്. സമൂഹത്തിന്റെ സമസ്ത മേഖലകളിലും ശ്രേണീബദ്ധവും അഴിമതി ഗ്രസിച്ചതുമായ അധികാരനിലകൾ പല മാനങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ച് സാമാന്യജനതയെ അങ്ങേയറ്റം നിസ്സഹായരാക്കി മാറ്റുന്നതിലൂടെ ഒരു രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ഭാഗധേയം നിർണ്ണയിക്കുന്നത് എങ്ങനെയെന്ന് ഈ നോവലിൽ കാണാനാവും. പതിനെട്ടു വർഷക്കാലം അമേരിക്കയുടെ കോളനിയായിരുന്നു ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്ക്. അമേരിക്ക പിൻവാങ്ങിയ ശേഷം തെരഞ്ഞെടുപ്പിലൂടെ അധികാരത്തിലെത്തിയ പ്രസിഡന്റ് ഹൊറേഷിയോ വാസ്ക്വസിനെ 1930-ൽ ഒരു പട്ടാള അട്ടിമറിയിലൂടെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടനാക്കിയാണ് നാഷണൽ പൊലീസിന്റെ കമാൻഡറായിരുന്ന റാഫേൽ ത്രുഹിയോ രാഷ്ട്രത്തലവനായി സ്വയം പ്രഖ്യാപിക്കുന്നത്.
അധികാര കേന്ദ്രീകരണത്തിലൂടെ മാത്രമേ 'സമാധാനം' സാധ്യമാകൂ എന്ന് ത്രുഹിയോ എന്ന ഏകാധിപതി വിശ്വസിക്കുന്നു. ആ സമാധാനത്തിന്റെ അസ്തിത്വം നിലനിൽക്കുന്നത് തന്നോടുള്ള കൂറിലും വിശ്വസ്തതയിലുമാണെന്ന് തന്റെ ജനതയെ വിശ്വസിപ്പിക്കാൻ ലോകത്തെ എല്ലാ ഏകാധിപതികളയും പോലെ വിപുലമായ പ്രചാരണ സംവിധാനങ്ങളും വിധേയത്വത്തെ അലങ്കാരമായി കാണുന്ന അനുചരവൃന്ദവും അയാൾക്കുണ്ട്. അതിനെതിരായുള്ള എല്ലാ വിമതനീക്കങ്ങളെയും നിഷഠൂരമായി അടിച്ചമർത്താനും തങ്ങളുടെ അത്തരം ഹീനകൃത്യങ്ങൾക്ക് വിശ്വസനീയമായ രീതിയിൽ നീതീകരണം ചമയ്ക്കാനും സൂക്ഷ്മതലത്തിൽ സമൂഹമനസ്സിൽ ഭീതിയുടെ വ്യാപാരം നടത്തുന്ന ഭരണസംവിധാനങ്ങൾക്ക് എളുപ്പം കഴിയുന്നു. സ്വേച്ഛയാണ് ജനേച്ഛയാകേണ്ടതെന്ന് ഉറച്ചു വിശ്വസിക്കുമ്പോഴും ജനതയുടെ ഇച്ഛയാണ് താൻ നിറവേറ്റുന്നതെന്ന നാട്യം ഏകാധിപതികളും പുലർത്തിയേക്കാം. തന്റെ ഇംഗിതങ്ങളെയും, ആഗ്രഹങ്ങളെയും, ലക്ഷ്യങ്ങളെയും, താത്പര്യങ്ങളെയും 'ജനതയുടെ ഇച്ഛ'യായി നിർമ്മിച്ചെടുക്കാനുള്ള കൗശലക്കോപ്പുകൾ അയാളുടെ കൈവശമുണ്ട്. സമൂഹത്തിലെ വ്യക്തികൾ 'ഫ്രീ ചോയ്സാ'യി കരുതുന്നതു പോലും ആത്യന്തികമായി അധീശത്വം കയ്യാളുന്നവരുടെ ഹിതത്തിനനുസൃതമായി രൂപപ്പെടുന്നതിന്റെ സാംസ്കാരിക രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഹെർബർട്ട് മാർക്യൂസിന്റെ നിരീക്ഷണങ്ങൾ ഇവിടെ പ്രസക്തമാകുന്നു (Counterrevolution and Revolt, 1972).
സമഗ്രാധിപത്യത്തിന്റെ അപ്രവചനീയമായ സ്വഭാവവും ആന്തരിക വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും എപ്രകാരം ഒരു രാഷ്ട്രചരിത്രത്തിന്റെ ഗതിവിഗതികളെ നിർണയിക്കുന്നുവെന്ന് യോസയോട് കാണിച്ചുതരുന്നു.
ത്രുഹിയോയുടെ വിശ്വസ്തരായ കബ്രാൾ, ബലാഗ്വർ, കിരിനോയ്സ് എന്നിവരുടെ ഉത്തരവാദിത്വം ഭരണഘടനയെയും നിലവിലിരിക്കുന്ന നിയമസംഹിതകളെയും ഏകാധിപതിക്കനകൂലമായ രീതിയിൽ മാറ്റിയെടുക്കുകയാണ്. ഏകാധിപതിയെ സേവിക്കുന്നതാണ് മഹത്തായ രാഷ്ട്രസേവനം എന്ന വിശ്വാസമാണ് സാഹിത്യം പഠിപ്പിച്ചിരുന്ന അധ്യാപകനായ ഡോ. ബലാഗ്വറിനെ ത്രുഹിയോയുടെ പാർശ്വവർത്തിയാക്കി മാറ്റിയത്. മതത്തെ കൂട്ടുപിടിച്ചു കൊണ്ട് തന്റെ അധികാരലബ്ധി ദൈവഹിതമാണെന് തന്റെ അനുചരനായ ബലാഗ്വറിലൂടെ ത്രുഹിയോ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിനായി ദിവ്യാധിപത്യസിദ്ധാന്തം (Divine right theory) അതിസമർത്ഥമായി അയാൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. 'ദൈവം സ്വർഗ്ഗത്തിലും ത്രുഹിയോ ഭൂമിയിലും' എന്നെഴുതി പള്ളികളിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ ത്രുഹിയോ ഉത്തരവിടുന്നു. '1930-ൽ റാഫേൽ ത്രുഹിയോ ഈ ദുഷ്ക്കരമായ ദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് ദൈവത്തെ സ്വതന്ത്രനാക്കി ' എന്ന് ബലാഗ്വർ പ്രസംഗിച്ചു നടന്നു. രാഷ്ട്രത്തിന്റെ രക്ഷ ദൈവത്തിന്റെ പ്രതിപുരുഷനായ ഭരണാധിപൻ ത്രുഹിയോയിലൂടെയാണെന്ന പ്രചാരവേലകൾ തകൃതിയായി നടന്നു. ബലാഗ്വറിന്റെ വാഗ്ധോരണിയിൽ വ്യാമുഗ്ദ്ധരായ പലയാളുകളും 'ദൈവവും ത്രുഹിയോയും' എന്ന വലിയ ഫലകം തങ്ങളുടെ വീടിന്റെ മുൻവാതിലിൽ സ്ഥാപിച്ചു. അയാളുടെ പ്രസംഗം വിദ്യാലയങ്ങളിൽ വായിക്കേണ്ടതായി വന്നു; അത് പൗരധർമ്മ പാഠപുസ്തകങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി സ്ക്കൂൾ, സർവ്വകലാശാല വിദ്യാർത്ഥികളെ പഠിപ്പിച്ചു.

ത്രുഹിയോ വിദേശപത്രങ്ങൾക്ക് വിലക്കേർപ്പെടുത്തി. ഭരണകൂടചായ് വുള്ള പത്രമാധ്യമങ്ങളിലൂടെ ഹിതകരമായ വൃത്താന്തങ്ങൾ മാത്രം പ്രചരിപ്പിച്ചു. സെൻസർഷിപ്പ് ഏർപ്പെടുത്തി. എല്ലാ ഏകാധിപതികളെപ്പോലെ ത്രുഹിയോയും ഭാഷയെ തനിക്കനുകൂലമായ ചരിത്രപാഠങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചെടുക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചു. ത്രുഹിയോയുടെ അമ്മ ആഫ്രിക്കൻ അടിമപാരമ്പര്യമുള്ള ഒരു മുളാറ്റോ (Mulatto ) ആയിരുന്നിട്ടു കൂടി താനൊരു വംശീയവാദിയാണെന്ന് തുറന്നു പറയാൻ അയാൾ മടിച്ചിരുന്നില്ല.
ഡൊമിനിക്കിലെ ജനസംഖ്യയിൽ 70 ശതമാനം മുളാറ്റോയും 11 ശതമാനം കറുത്തവരും ആയിരുന്നെങ്കിലും ഹെയ്തി വംശജർ ഡൊമിനിക്കൻ അഖണ്ഡതയ്ക്ക് ഭീഷണിയാണെന്ന തന്റെ നിലപാടാണ് ശരി എന്ന് ഭൂരിപക്ഷം ജനങ്ങളെയും വിശ്വസിപ്പിക്കാൻ ത്രുഹിയോയ്ക്ക് സാധിച്ചു. ഡൊമിനിക്കൻ പ്രദേശത്തെ ഹെയ്തി വംശജരുടെ വംശഹത്യയ്ക്ക് നേതൃത്വം നൽകിയതാണ് തന്റെ ഏകാധിപത്യകാലത്തെ മഹത്തായ നേട്ടമായി അയാൾ കരുതിയത്. എല്ലാ എതിരഭിപ്രായങ്ങളെയും വിമതനീക്കങ്ങളെയും അയാൾ ഉരുക്കുമുഷ്ടികളാൽ അടിച്ചമർത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കെ ഏകാധിപതിക്കെതിരായ ഗൂഢാലോചനകളുടെ കാർമേഘങ്ങൾ രാഷ്ട്രീയനഭസ്സിൽ ഉരണ്ടുകൂടാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. അതേ സമയത്താണ് ത്രുഹിയോവിരുദ്ധരായ ഗറില്ലകളുടെ ഒരു സംഘം ക്യൂബയിൽ നിന്ന് ഡൊമിനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്കിലെത്തുന്നത്. എന്നാൽ, ഏകാധിപത്യഭരണത്തെ അട്ടിമറിക്കാനുള്ള അവരുടെ യത്നം വിഫലമാവുകയാണുണ്ടായത്. ഗറില്ലകൾ പലരും കൊല്ലപ്പെടുകയോ തടവിലാക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്തു. പിടിക്കപ്പെട്ടവരിൽ ഭരണത്തിന്റെ ഗുണഭോക്താക്കളായ കുടുംബങ്ങളിലെ യുവാക്കളുമുണ്ടായിരുന്നുവെന്നത് ത്രുഹിയോയെ ഞെട്ടിച്ചു കളഞ്ഞു. തുടർന്ന് കിരാതമായ നടപടികളാണ് ഭരണകൂടം കൈക്കൊണ്ടത്. അധികാരം നിലനിർത്താൻ എത്ര ക്രൂരവും നിന്ദ്യവുമായ മാർഗ്ഗത്തിലും താൻ സഞ്ചരിക്കുമെന്ന് ത്രുഹിയോ തെളിയിച്ച തുടർന്നുള്ള നാളുകളിൽ രാജ്യം കടുത്ത ഭീതിയിലമർന്നു പോവുകയാണുണ്ടായത്. ഭയവും പാരനോയിയയും രാജ്യത്തെ ഗ്രസിച്ച ആ അഭിശപ്തകാലത്തു തന്നെ സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന് അന്ത്യം കുറിക്കാനുള്ള ചിന്തകളുടെ ബീജാവാപം നടന്നു കഴിഞ്ഞിരുന്നു.
ത്രുഹിയോയുടെ കൊലയാളികൾക്ക് നായക പരിവേഷം കൈവരുന്നതും മാധ്യമങ്ങൾ അവരെ വാഴ്ത്തിപ്പാടുന്നതുമായ രംഗങ്ങൾ നോവലിൽ കാണാം.
ഏകാധിപതിയുടെ പതനം
കർശനമായ ചിട്ടകളോടെയാണ് ത്രുഹിയോയുടെ ദിനപ്പതി വുകളാരംഭിക്കുന്നത്. പുറമേയ്ക്ക് കരുത്തനെങ്കിലും ശാരീരികപീഢകളും പാരനോയിയയും ചേർന്ന് അയാളെ ഉള്ളാലെ തളർത്തിക്കളയുന്നുണ്ട്. തന്റെ ഭരണകൂടത്തിനു സംഭവിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയമായ ഇടർച്ചകൾ അയാളെ ആശങ്കാകുലനാക്കുന്നു. ചരിത്രത്തിൽ ഇത്തരം സന്ദർഭങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന ഒട്ടുമിക്ക സേച്ഛാധിപതികളുടെയും കാര്യത്തിലെന്നപോലെ ഏറ്റവും വിശ്വസ്തരായ സന്തത സഹചാരികളിൽപ്പോലും അയാൾക്ക് അവിശ്വാസം തോന്നിത്തുടങ്ങുന്നു. തന്റെ സിംഹാസത്തിന് ഇളക്കം തട്ടിത്തുടങ്ങിയത് അയാൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞെന്ന് ഭരണകൂടത്തിലെ പ്രധാനികളമായുള്ള സംഭാഷണങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യക്തമാകും.
കീഴുദ്യോഗസ്ഥരോടും മറ്റുമുള്ള അയാളുടെ കണ്ണിൽച്ചോരയില്ലാത്ത ഇടപെടലും തന്റെ ചുറ്റിലും അയാൾ പ്രക്ഷേപിക്കുന്ന ഭയതരംഗങ്ങളും ക്രമേണ അയാളുടെതന്നെ വിനാശത്തിന് വഴിയൊരുക്കുകയാണ്. ത്രുഹിയോയുടെ ഘാതകർ ഒരു കാലത്ത് അയാളുടെ വിശ്വസ്തരായ അനുചരന്മാരായിരുന്നു. സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരായ പട്ടാളമേധാവികളും ഭരണകൂടം ക്രൂരമായി വകവരുത്തിയവരുടെ ഉറ്റവരും അക്കൂട്ടത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. അൻറോണിയോ ഡി ല മസ, അമഡിറ്റൊ ഗാർസ്യ ഗ്വറേറോ, അന്റോണിയോ ഇമ്പെർട്ട്, ലൂമി അമിയാമ തുടങ്ങിയവരായിരുന്നു അവരിലെ പ്രമുഖർ. ത്രുഹിയോയുടെ ഏകാധിപത്യഭരണത്തിന് അറുതിവരുത്താൻ തുനിഞ്ഞിറങ്ങിയ അവരോരോത്തർക്കും അയാളോട് വ്യക്തിപരമായും കടുത്ത പകയുണ്ടായിരുന്നു.

ഇരുണ്ട നേരത്ത് ഒരു ഹൈവേയിൽ തങ്ങളുടെ ദൗത്യപൂർത്തീകരണത്തിനായി 'Goat' എന്ന് അവർ രഹസ്യമായി വിളിക്കുന്ന ത്രുഹിയോയുടെ വരവും പ്രതീക്ഷിച്ചുകാത്തിരിക്കുന്ന ഗൂഢാലോചകരുടെ ആകാംക്ഷയും മനോവിക്ഷോഭങ്ങളും ഏകാധിപതിയുടെ അന്ത്യനിമിഷങ്ങളും അന്യാദൃശ്യമായ ആഖ്യാനപാടവത്തോടെ യോസ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ത്രുഹിയോയുടെ ഘാതകരും ഗൂഢാലോചകരും രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും കൂട്ടത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ജനറൽ റൊമാന്റെ ചതിയെത്തുടർന്ന് പലർക്കും ഒളിവിൽ പോകേണ്ടിവന്നു. ഏകാധിപതിയുടെ സഹോദരന്മാരും വിശ്വസ്തരും ചേർന്ന് അവരുടെ കുടുംബാഗങ്ങളെ വേട്ടയാടാൻ തുടങ്ങി. തന്റെ പിതാവിന്റെ കൊലയ്ക്ക് പ്രതികാരം ചെയ്യാനായി രാജ്യത്തേക്ക് തിരിച്ചെത്തിയ ത്രുഹിയോയുടെ മകൻ റാംഫിയാണ് കിരാതമായ ഈ വേട്ടയുടെ നേതൃത്വമേറ്റെടുത്തത്. പിടിയിലായ പലരും കൊല്ലചെയ്യപ്പെട്ടു. ജയിലുകൾ തടവുകാരെക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞു.
ത്രുഹിയോയുടെ വധഞ്ഞെ തുടർന്ന് രാജ്യത്ത് രാഷ്ട്രീയമായ അസ്ഥിരതയും അധികാര കിടമത്സരങ്ങളും അരങ്ങേറി. ഒപ്പം ജനാധിപത്യത്തിനു വേണ്ടിയുള്ള മുറവിളിയുമുയർന്നു. പ്രസിഡന്റായിരുന്ന ബലാഗ്വർ പ്രതികൂലമായ രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യത്തിലും അവസരത്തിനൊത്തുയർന്നു. ത്രുഹിയോ ഭരണത്തിന്റെ സ്വാധീനം പൂർണമായും ഇല്ലാതായില്ലെങ്കിലും ബലാഗ്വർ കൂടുതൽ ജനാധിപത്യപരമായ ഭാവിയിലേക്ക് രാഷ്ട്രത്തെ നയിക്കാൻ പരിശ്രമിച്ചു. രാഷ്ട്രീയത്തടവുകാർക്ക് മാപ്പുനൽകി അവരെ ജയിൽ മോചിതരാക്കാൻ ഉത്തരവിടുന്നുണ്ട് ബലാഗ്വർ. തുടർന്ന് ത്രുഹിയോയുടെ കൊലയാളികൾക്ക് നായക പരിവേഷം കൈവരുന്നതും മാധ്യമങ്ങൾ അവരെ വാഴ്ത്തിപ്പാടുന്നതുമായ രംഗങ്ങൾ നോവലിൽ കാണാം. സമഗ്രാധിപത്യത്തിന്റെ അപ്രവചനീയമായ സ്വഭാവവും ആന്തരിക വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും എപ്രകാരം ഒരു രാഷ്ട്രചരിത്രത്തിന്റെ ഗതിവിഗതികളെ നിർണയിക്കുന്നുവെന്ന് ലോക മനഃസാക്ഷിയെ ബോധ്യപ്പെടുത്തുന്ന ഈ ഉജ്ജ്വലകൃതിയെ സൃഷ്ടിച്ച മരിയോ വർഗാസ് യോസയോട് വായനാലോകം അത്യന്തം കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.