ബ്രസീൽ, അർജൻറീന: സോക്കർ ദേശീയതയുടെ പിന്നാമ്പുറം

‘O nay negros en argentina'
-there is no black people in argentina.

അർജന്റീനക്കുപുറത്ത് എല്ലാവരാലും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു മിത്തായിരുന്നു കറുത്ത വംശജരില്ലാത്ത ലാറ്റിനമേരിക്കൻ രാജ്യമാണ് അതെന്ന്. അടിയുറച്ച ഫുട്‌ബോൾ ദേശീയതിൽ ജനജീവിതം മുന്നോട്ടുനീങ്ങുന്ന അർജന്റീനയെ വാഴ്ത്തുന്ന മൂന്നാം ലോകത്തിനുമുന്നിൽ അവർ കാഴ്ചവെക്കുന്ന സോക്കർ ആരുടേതാണ്? ഒരു കറുത്ത വംശജനും ഇടമില്ലാത്ത ലാറ്റിനമേരിക്കയിലെ ഏക ടീമായി അർജന്റീന മാറിയതെങ്ങനെ?.

17ാം നൂറ്റാണ്ടു മുതൽ 21ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകം വരെ ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്നുള്ള രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം കറുത്ത വർഗ്ഗക്കരെ റിവർ പ്ലേറ്റിലെയും ബ്യൂനസ് അയേഴ്സിലെയും മോണ്ടിവിഡെയിലെയും തുറമുഖം വഴി അർജന്റീനയിലും ഉറുഗ്വേയിലും എത്തിക്കുകയുണ്ടായി. അവരെ സ്വന്തമാക്കിയ ഉറുഗ്വേയിലെയും അർജന്റീനയിലെയും യൂറോപ്യൻ കുടിയേറ്റ ജനത അവരുടെ ഇംഗിതത്തിനായി മൃഗതുല്യമായ പരിഗണനയോടെ ഉപയോഗിച്ചു. 1850-1950 നും ഇടയിൽ ഏഴുമില്യൺ യൂറോപ്യൻ ജനത അർജന്റീനയിലേക്ക് കുടിയേറിയതായി കണക്കുകൾ ശരിവെക്കുന്നു. 1778 ൽ തദ്ദേശീയ ഭരണകൂടം നടത്തിയ കണക്കെടുപ്പിൽ അർജന്റീനയിലെ ആഫ്രിക്കൻ- ലാറ്റിനമേരിക്കൻ വംശജർ 37% ആയിരുന്നു. ചില പ്രവിശ്യകളിൽ 50% മുകളിലും. 1816 ൽ അർജന്റീന സ്‌പെയിനിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടുമ്പോൾ ഔദ്യോഗിക രേഖകൾ പ്രകാരം തലസ്ഥാനമായ ബ്യൂനസ് അയേഴ്സിലെ കറുത്ത വംശജരുടെ അംഗസംഖ്യ 30% ആയിരുന്നു. ഇന്നത് വെറും നാല് ശതമാനത്തിൽ എത്തിനിൽക്കുന്നു.

അർജന്റീനയുടെ ദേശീയ സ്വതന്ത്ര്യസമര ചരിത്രത്തെ പിൽക്കാലത്ത് അട്ടിമറിക്കും വിധം കറുത്ത -ലാറ്റിൻ വംശജരായ- സ്വാതന്ത്ര്യസമര നായകരെ യൂറോപ്യൻ വംശജരായി ചിത്രീകരിക്കുകയുണ്ടായി. അർജന്റീനയുടെ ദേശീയ നായകൻ ജോസ് ഡി സാൻ മാർട്ടിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ 1813ൽ കൊറിന്റസ് പ്രവിശ്യയിലെ സാൻ ലോറെൻസോ യുദ്ധത്തിൽ സ്പാനിഷ് സാമ്രാജ്യത്തിനെതിരെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം തുടരുന്നതിനിടയിൽ വീര മൃത്യു വരിച്ച യുവാൻ ബാറ്റിസ്റ്റ കബ്രാൾ കറുത്ത വംശജനായിരുന്നെന്ന് ഔദ്യോഗികമായി തെളിയിക്കപെട്ടെങ്കിലും ആ ഗണത്തിൽ പരിഗണിക്കാതെ സ്വാതന്ത്യസമരത്തിൽ നിന്ന് കറുത്ത വംശജരുടെ പങ്ക് അതിവിദഗ്ദമായി മറച്ചു വെക്കാൻ അർജന്റീന ഭരണകൂടം നിതാന്ത ജാഗ്രത കാണിച്ചു. മറ്റൊരു നൈജീരിയൻ വംശജൻ മാന്വൽ മസിഡനോ ബാൽബറിൻ എന്ന ആർമി സെർജൻറ്​ രാജ്യത്തിനായി ജീവൻ സമർപ്പിച്ചെങ്കിലും ഇന്നും ഔദ്യോഗിക കണക്കുകളിൽ പെടാതെ പുറമ്പോക്കായി നിൽക്കുന്നു.

അർജൻറീനയിലെ യൂറോപ്യൻ കുടിയേറ്റത്തെ കുറിച്ച്​ ലാറ്റിനമേരിക്കയിൽ പൊതുവിൽ കേൾക്കുന്ന പഴഞ്ചൊല്ലിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: ‘പെറുവിയൻ ഇൻക സംസ്‌കാരത്തിൽ നിന്ന് വന്നവരും മെക്‌സിക്കൻ ആസ്റ്റകിൽ നിന്ന് വന്നവരും അർജന്റീനക്കാർ കപ്പലിൽ നിന്ന് വന്നവരും '.
ആധുനിക അർജന്റീനയുടെ ജനിതക ഘടന കറുപ്പ് മുക്തമാക്കാൻ ‘whitening proces ' എന്ന നിശ്ശബ്ദ ക്യാമ്പയിൻ നടത്തുകയാണ് ഭരണകൂടം. വെളിച്ചത്ത് കാണപ്പെടുമ്പോൾ തന്നെ അദൃശ്യരായി മാറുന്ന അവശേഷിക്കുന്ന ആഫ്രിക്കൻ വംശജർ. ഇതുസംബന്ധിച്ച്​ അമേരിക്കൻ അക്കാദമിക് ആയ എന്റിക എഡ്വേർഡ്സ് 2020ൽ പുറത്തിറക്കിയ ‘Hiding in plain sight ' എന്ന പുസ്തകം വെളിച്ചം വീശുന്നു. ജീവിച്ചതിനോ മരിച്ചതിനോ തെളിവില്ലാത്ത വിധം ‘വെള്ള'ക്കാരുടെ രാജ്യത്ത് ജീവിച്ചു തീർക്കേണ്ടി വരുന്നവരുടെ ദുരവസ്ഥ സോക്കർ ദേശീയത കൊണ്ട് മറച്ചു വെക്കുന്നു.

2018ൽ ഡാവോസിൽ നടന്ന ലോക സാമ്പത്തിക ഫോറത്തിൽ പങ്കെടുത്ത് അർജന്റീന പ്രസിഡൻറ്​ മൗറീസിയോ മക്രി ‘നമ്മളെല്ലാവരും യൂറോപ്യൻ വംശജ'രാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. 2010ൽ നടന്ന ദേശീയ സെൻസ്സസിൽ പരിമിതമായ ആളുകൾക്ക്​ അവരുടെ വംശം രേഖപ്പെടുത്താനായി, അതുവഴി നിലവിലുള്ള നാല് ശതമാനം ആഫ്രിക്കൻ വംശജർക്ക് തങ്ങളുടെ സ്വത്വം വെളിപ്പെടുത്താനുമായി. എന്നാൽ അമേരിക്കയിൽ ഒരു തുള്ളി നീഗ്രോ രക്തം ഒരാളെ കറുത്തവനാക്കുന്നപോലെ അർജന്റീനയിൽ വെള്ളക്കാരന്റെ ഒരു തുള്ളി രക്തം നിങ്ങളെ വെള്ളക്കാരനാക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഭരണകൂടത്തിന്റെ വെളുപ്പിക്കൽ പരിപാടിയിൽ പെടാതെ കുറെയേറെ പേർ ഇന്നും വ്യാജമായ യൂറോപ്യൻ ദേശീയത പേറി അഭിമാനം കൊള്ളുന്നു.

അർജൻറീനയുടെ ഫുട്‌ബോൾ ദേശീയത രൂഢമൂലമാകുന്നത് 20ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്ടാം ദശകത്തിലാണ്. യൂറോപ്പിലേക്കും ലാറ്റിൻ രാജ്യങ്ങളിലേക്കും പോയി സോക്കർ യുദ്ധം ജയിച്ചു വന്ന അർജന്റീന കളിക്കാർക്ക് റേഡിയോ വഴി ‘അർജന്റ്‌റീനയുടെ മക്കൾ തിരിച്ചെത്തി ' എന്ന വീര പരിവേഷം ലഭിക്കാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. അതിന്റെ കൂടെ വെള്ളക്കാരുടെ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആഭിചാരങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കാനും തുടങ്ങിയിരുന്നു. 1921ൽ ബ്യൂനസ് അയേഴ്​സിൽ അന്താരാഷ്ട്ര സൗഹൃദ മത്സരത്തിനായി ബ്രസീൽ വരുന്നതിനു മുന്നേ അർജന്റീന പത്രം critica മുൻ പേജിൽ ‘monos en Bunos Aires' (കുരങ്ങന്മാർ ബ്യൂനസ് അയെഴ്‌സിൽ) എന്ന് അത്യന്തം വംശീയമായി അധിക്ഷേപം നടത്തുകയുണ്ടായി. ഇതിനെ തുടർന്ന് ബ്രസീൽ പ്രസിഡണ്ട് കറുത്ത വർഗക്കാരെ ടീമിൽ നിന്ന് മാറ്റി നിർത്തി. അതിനെതിരെ ബ്രസീലിലും വലിയ പ്രതിഷേധം ഉടലെടുത്തു. എഴുത്തുകാരൻ ലിമ ബരേറ്റോ ‘അവർക്ക് നമ്മളെല്ലാവരും കുരങ്ങന്മാരാണ്' എന്ന് പ്രതികരിച്ചു.

1916ലാണ് ബ്രസീൽ ടീമിൽ കറുത്ത വംശജനായ ഒരു കളിക്കാരൻ അണിനിരക്കുന്നത്. കറുപ്പ് കലർന്ന സങ്കര വംശജരെ അധിക്ഷേപിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന Mulatto എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ചാണ് അന്ന് ആർതർ ഫ്രീഡൻറീകിനെ വെള്ളക്കാർ വേട്ടയാടിയിരുന്നത്. 1916ൽ ഉറുഗ്വേ - ചിലി മത്സരത്തിൽ ആഫ്രിക്കക്കാരെ ഇറക്കിയെന്ന് ചിലി ആരോപിച്ചു. കറുത്ത വംശജരായ ഇസബെലിനോ ഗ്രാടിനും യുവാൻ ഡെൽഗാഡോയും നേടിയ ഗോളിന് ഉറുഗ്വേ ചിലിയെ തോൽപ്പിച്ചു. 2014ൽ ഡാനി അൽവേസിനെതിരെ വിയ്യ റയലിന്റെ ഹൂളിഗൻസ് പഴം വലിച്ചെറിഞ്ഞപ്പോൾ രംഗത്തുവന്ന നെയ്മർ we all are monkeys എന്ന് തുറന്നടിച്ചു. അർജൻറീനയ്ക്കായി 1922 മുതൽ 25 വരെ അഞ്ച്​അന്തരാഷ്ട്ര മത്സരങ്ങൾ കളിച്ച അലെൻഡ്രോ നിക്കോളാസ് ഡി സാന്റോസ് മാത്രമാണ് അർജൻറീനയുടെ ഇതപര്യന്ത സോക്കർ ചരിത്രത്തിൽ ദേശീയ ടീമിൽ ഇടം ലഭിച്ച ഏക കറുത്ത വംശജൻ.

Argentina My Love

1978 ജൂണിൽ ലോകകപ്പ് ടൂർണമെൻറ്​ ആരംഭിച്ചപ്പോൾ, അർജന്റീന രക്തരൂക്ഷിതമായ സൈനിക സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെ പിടിയിലമരുകയായിരുന്നു, ‘ഡേർട്ടി വാർ' എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ട സൈനീക സ്വേഛാധിപത്യം 1983 വരെ തുടർന്നു. അതിനും രണ്ട് വർഷം മുൻപ്, 1976ലാണ് സൈനിക നേതാക്കൾ ജനാധിപത്യപരമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പ്രസിഡൻറ്​ ഇസബെൽ പെറോണിനെ അട്ടിമറിക്കുകയും ജനറൽ ജോർജ്ജ് റാഫേൽ വിഡെലയെ രാജ്യത്തിന്റെ പരമാധികാരിയായി സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്​തത്​.

തണുത്ത കണ്ണുകളുള്ള കടുത്ത സ്വേച്ഛാധിപതിയായ വിഡെല സോക്കറിന്റെ ആരാധകനായിരുന്നില്ല, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് അർജന്റീനക്കാർക്കും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള അസംഖ്യം ആളുകൾക്കുമുള്ള അഭിനിവേശത്തിന്റെ ഉറവിടമായ സോക്കർ എത്രമാത്രം ജനപ്രിയമാണെന്ന് വിഡെല മനസ്സിലാക്കി. അധികാരമേറ്റ് മണിക്കൂറുകൾക്ക് ശേഷം ദക്ഷിണ അമേരിക്കൻ രാജ്യവുമായി സൈനികനിയമവും കർഫ്യൂവും ഏർപ്പെടുത്തി എല്ലാ യൂണിയനുകളും സസ്‌പെൻഡ് ചെയ്തു, കൂടിച്ചേരലുകൾ നിരോധിച്ചു.

ടൂർണമെന്റിന്റെ ഹോസ്റ്റിംഗ് അവകാശങ്ങൾ ഒരു പതിറ്റാണ്ടിലേറെ മുമ്പ് അർജന്റീനയ്ക്ക് ലഭിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലോകകപ്പ് നടത്തുന്നത് ഉയർന്നു വരുന്ന ജനാരോഷം അമർച്ച ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുമെന്ന്​ വിഡെലയും സംഘവും തിരിച്ചറിഞ്ഞു. രാജ്യത്തിന്റെ നാണയ പെരുപ്പ നിരക്ക് 300% ആയി ഉയർന്നു, സാമ്പത്തിക വ്യവസ്ഥ പരിതാപകരമായി. മോണ്ടൊനെറോസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇടതുപക്ഷ ഗറില്ലകളിൽ നിന്നുള്ള സായുധ എതിർപ്പിനെത്തുടർന്ന്, സ്വദേശത്തും വിദേശത്തും ജനപിന്തുണ നേടുന്നതിന് നിർണായകമായിരുന്നു ലോകകപ്പ്.

‘‘ടൂർണമെൻറ്​ നടത്തുന്നത് അർജന്റീന വിശ്വസനീയമായ രാജ്യമാണെന്നും വലിയ പദ്ധതികൾ നടപ്പിലാക്കാൻ പ്രാപ്തിയുള്ളവരാണെന്നും ലോകത്തെ കാണിക്കും’’; അഡ്മിറൽ എമിലിയോ മസെറ വിഡെലയെ ഉപദേശിച്ചു. ‘‘ലോകമെമ്പാടും നിന്ന് നമുക്കുമേൽ പെയ്യുന്ന വിമർശനത്തിൽനിന്ന്​ പിന്നോട്ട് പോകാൻ ഇത് സഹായിക്കും.''

ടൂർണമെന്റിന്റെ അധിക ചെലവ് രാജ്യത്തെ പാപ്പരാക്കുമെന്ന ആശങ്ക അവഗണിച്ച് ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ സൈനിക ഭരണകൂടം ലോകകപ്പിനെ ‘ദേശീയ താൽപര്യത്തിന്റെ പേരിൽ ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ടൂർണമെൻറ്​ സംഘടിപ്പിക്കുന്നതിൽ ദേശീയ സർക്കാരുകൾ നേരിട്ട് പങ്കാളികളാകരുതെന്ന് സോക്കറിന്റെ അന്താരാഷ്ട്ര ഭരണ സമിതിയായ ഫിഫയുടെ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, സൈനിക മേൽനോട്ടത്തിൽ ചുമതല കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥർ നടത്തുന്ന ഒരു പുതിയ entity Junta സൃഷ്ടിച്ചു. താൻ മോഷ്ടിച്ച അധികാരം കൈവശം വയ്ക്കാനുള്ള ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയുള്ള വിദേല യാദൃശ്ചികമായി ഒന്നും ഉപേക്ഷിക്കാൻ പോകുന്നില്ല എന്ന് വ്യക്തമായിരുന്നു.

അട്ടിമറിയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഭരണകൂടത്തെ അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം അപലപിക്കുന്നത് കൂടുതൽ ശക്തമായിക്കൊണ്ടിരുന്നു; പ്രത്യേകിച്ചും യൂറോപ്പിൽ നിന്നും വിമർശനാത്മക ശബ്ദങ്ങൾ കൂടുതൽ ഉച്ചത്തിൽ ഉയർന്നു വന്നു. ബുദ്ധിജീവികൾ, കലാകാരന്മാർ, അധ്യാപകർ, പ്രൊഫഷണൽ അത്‌ലറ്റുകൾ, വിദ്യാർഥികൾ, ട്രേഡ് യൂണിയൻ അംഗങ്ങൾ തുടങ്ങിയവരെ സർക്കാർ ഏജന്റുമാർ പിടികൂടിയശേഷം പിന്നീട് അവരെക്കുറിച്ച് ഒന്നും കേൾക്കാതെയാകുന്നു. വർഷങ്ങളായി, ലാ പ്ലാറ്റ റഗ്ബി ക്ലബിലെ ഇടതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയമുള്ള 18 അംഗങ്ങളെ സർക്കാർ എജന്റുമാർ പിടികൂടി അപ്രത്യക്ഷരാക്കി , പിന്നീട് അവരെ ആരും ജീവനോടെ കണ്ടില്ല. 1976 നും 1983 നും ഇടയിൽ അർജന്റീന ഭരിച്ച സൈനിക സ്വേച്ഛാധിപത്യകാലത്ത് അർജന്റീനയിൽ 30,000 ത്തോളം പേർ അപ്രത്യക്ഷരായി.

1977 ന്റെ അവസാനത്തിൽ, ഒരു കൂട്ടം ഫ്രഞ്ച് പത്രപ്രവർത്തകരും ബുദ്ധിജീവികളും അർജന്റീന ലോകകപ്പ് ബഹിഷ്‌കരിക്കുന്നതിനുള്ള ഓർഗനൈസേഷൻ കമ്മിറ്റി രൂപീകരിച്ചു, ഫ്രഞ്ച് ചുരുക്കപ്പേരായ C.O.B.A. ടൂർണമെൻറ്​ മൊത്തത്തിൽ ഒഴിവാക്കാൻ ചുരുണ്ട മുടിയുള്ള ഗോൾ സ്‌കോറർ മൈക്കൽ പ്ലാറ്റിനിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഫ്രഞ്ച് ദേശീയ ടീമിനെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതിനായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഒരു സംഘടിത കാമ്പെയ്ൻ അവർ ആസൂത്രണം ചെയ്തു.

‘‘തടങ്കൽപ്പാളയങ്ങൾക്കും പീഡന മുറികൾക്കുമിടയിൽ ഞങ്ങൾ സോക്കർ കളിക്കില്ല ’’; സംഘടനയുടെ പ്രകടന പത്രിക പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഫ്രാൻസ് മാത്രമല്ല, സ്‌പെയിൻ, ഇറ്റലി, സ്വീഡൻ, ഹോളണ്ട്, സ്‌കോട്ട്‌ലൻഡ് എന്നിവയും മാറിനിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. പാരീസ് നഗരത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ചുവരുകളിൽ വിഡെല ഭരണകൂടത്തിനെതിരെ പോസ്റ്ററുകൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.
അർജൻറീനയിലെ കോൺസെൻട്രേഷൻ മുറികളിൽ ജനാധിപത്യം ഭീകരമായി കൊലചെയ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ അയഞ്ഞ നിലപാടായിരുന്നു ആംനെസ്റ്റി ഇന്റർനാഷനലിന്​.

ഫ്രാൻസ് പരിശീലകൻ മിഷേൽ ഹിഡൽഗോ ബ്യൂനസ് അയേഴ്സിലേക്ക് പറക്കാൻ ബോർഡക്‌സിൽ നിന്ന് കാറോടിച്ചു പരീസിലേക്ക് പോകും വഴി ഇടതുതൊഴിലാളി സംഘടനയിൽ പെട്ട രണ്ടു​പേർ തോക്കുചൂണ്ടി കാർ നിർത്തിക്കുകയും ജനാധിപത്യം കശാപ്പ് ചെയ്യുന്ന രാജ്യത്തെ ടൂർണമെന്റിൽ പങ്കെടുക്കരുതെന്നും ആവശ്യപ്പെട്ടു.

വിഡെല ഭരണകൂടത്തിന്റെ പ്രതിച്​ഛായ വർധിപ്പിക്കുന്നതിന്റെ ചുമതല അമേരിക്കൻ പബ്ലിക് റിലേഷൻസ് കമ്പനിയായ ബർസൺ- മാർസ്റ്റെല്ലറെ ക്കായിരുന്നു. രാഷ്ട്രം സാമ്പത്തികമായി തകർന്നിട്ടും ഒരു ദശലക്ഷം ഡോളർ നൽകി അവരെ ജണ്ട ഭരണകൂടം നിയമിക്കുകയായിരുന്നു. ലോകത്തിന്റെ പലകോണുകളിൽ നിന്ന്​ പട്ടാള ജണ്ടക്കെതിരെ ഉയരുന്ന വിമർശനങ്ങളെ ‘കൈകാര്യം'ചെയ്യാൻ വിശദമായ ഒരു പ്ലാൻ അവർ തയ്യാറാക്കി. ബ്യൂനസ് അയേഴ്സിലെ ഏറ്റവും വലിയ പരസ്യ എജൻസി നടത്തിയിരുന്ന എഴുത്തുകാരൻ ജോർജ് ഷുഷൈമാണ് 78ലോകകപ്പിലെ പരസ്യ വാചകമായ ‘Argentina my love' ന്റെ പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചത്.

പി.ആർ ഏജൻസി വിഡെലയെ വെള്ളപൂശി പരസ്യങ്ങൾ നിർമിച്ചെങ്കിലും അർജന്റീനക്കാരിൽ ഭൂരിപക്ഷത്തിനും തങ്ങൾ ഈ പ്രചാരണത്തിന്റെ ഇരകളാണെന്ന് ബോധ്യപ്പെട്ടു. പ്രതിവാര വനിതാ പ്രസിദ്ധീകരണമായ പാരാ ടി (para Ti ) പോസ്റ്റ്കാർഡുകൾ വഴി അവരുടെ വിദേശ -സ്വദേശ വായനക്കാർക്ക് മാസികയുടെ പേജുകൾ ഉൾക്കൊള്ളിച്ച്​ ‘‘നിങ്ങളുടെ അർജന്റീനയെ പ്രതിരോധിക്കുക,'' ‘‘ലോകത്തെ സത്യം കാണിക്കുക'' എന്നീ മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളിച്ച്​ കത്തുകളയച്ച്​ വിഡെലക്കെതിരെ ജനങ്ങളെ അണിനിരത്താൻ ശ്രമിച്ചു.

ലോകകപ്പിന് മുന്നോടിയായുള്ള മാസങ്ങളിൽ, അർജന്റീനിയൻ മിലിട്ടറി പോലീസ് തെരുവ് പൂർണമായും കയ്യടക്കി. യാത്രക്കാരോട് തിരിച്ചറിയൽ രേഖയും കൈക്കൂലിയും ആവശ്യപ്പെട്ടു. സ്റ്റേഡിയങ്ങൾക്കും എയർപോർട്ടുകൾക്കും സമീപം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ദരിദ്ര പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവരെ വിദേശികളിൽ നിന്ന് അകറ്റി നിർത്താൻ നിർബന്ധിതമായി നീക്കം ചെയ്തു.

1978 മെയ് 23 ന് ഫിഫ പ്രസിഡന്റ് ജോവോ ഹാവെലാഞ്ച് എന്ന ബ്രസീലിയൻ എത്തുമ്പോഴേക്കും അർജന്റീന ലോകത്തിന് ഏറ്റവും മികച്ച മുഖം നൽകിയിരുന്നു: ‘‘നിങ്ങളുടെ രാജ്യം ഏറ്റെടുത്ത കഠിനാധ്വാനത്തെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആശ്രയിച്ചിട്ടുള്ളവരിൽ ഞാനും ഉൾപ്പെടുന്നു, ഞാൻ നിരാശനായിട്ടില്ല,''

ജൂൺ ഒന്നിന് ഉദ്ഘാടന മത്സരത്തിന് മുന്നോടിയായി ബ്യൂണസ് അയേഴ്‌സിന്റെ എസ്റ്റാഡിയോ സ്മാരകത്തിൽ 67,000 കാണികൾക്ക് മുന്നിൽ ഉദ്ഘാടന ചടങ്ങ് നടന്നു. ജനറൽ വിഡെലയുടെ ഭരണത്തിനെതിരെ നിലകൊണ്ട അർജന്റീനയിലെ കത്തോലിക്കാ കർദിനാൾ ജുവാൻ കാർലോസ് അരാംബുരു നൽകിയ മാർപ്പാപ്പയുടെ അനുഗ്രഹം അതിശയകരമായ കാഴ്ചയായിരുന്നു. വിഡെലയും ഹാവെലാഞ്ചും അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങൾ നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, നൂറുകണക്കിന് വെളുത്ത പ്രാവുകളെ പറത്തി. തണുപ്പുള്ളതും വെയിൽ ചിന്നുന്നതുമായ ആ ദിവസം പ്രാവുകൾ സ്റ്റേഡിയത്തിന് പുറത്തേക്കുപറന്ന് പട്ടാള ഭരണകൂടം പീഡിപ്പിച്ച്​, ചോദ്യം ചെയ്ത്​, തടവിലാക്കി കൊലപ്പെടുത്തിയ കുപ്രസിദ്ധമായ നേവി സുപ്പീരിയർ മെക്കാനിക്‌സ് സ്‌കൂളിന്റെയും ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകൾ താമസിക്കുന്ന ഒരു മൈലിനപ്പുറത്തുള്ള കെട്ടിടങ്ങളുടെ കൂട്ടമായ എസ്മായുടെയും മുകളിൽ പോയി ഇരുന്നു.

ഇരകളായവരിൽ പലരെയും സ്വന്തം കുടുംബത്തിനുമുന്നിൽനിന്ന്​തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയവരാണ്, ജനിച്ചയുടനെ കുഞ്ഞുങ്ങൾ മോഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും പിന്നീട് സൈനിക വിമാനങ്ങളിൽ പായ്ക്ക് ചെയ്ത്​ വിശാലമായ പസഫിക്കിൽ വലിച്ചെറിയുയോ മഞ്ഞുമലയിൽ മുക്കി കൊല്ലുകയും ചെയ്തു.

ചരിത്രത്തിലെ പെറുവിലെ മൂന്നാമത്തെ ലോകകപ്പായിരുന്നു 78ലേത്. സെമിയിൽ മുമ്പോ അതിനുശേഷമോ അവർ വന്നിട്ടില്ല. തലേദിവസം രാത്രി പെറുവിലെ കളിക്കാർ വിശ്രമിക്കുന്ന ഹോട്ടലിൽ നിന്ന് യാതൊരു മുന്നറിയിപ്പുമില്ലാതെ സുരക്ഷാ ഗാർഡുകളും സൈനിക പൊലീസും അപ്രത്യക്ഷമായി, രാത്രി നീളെ അർജന്റീന ആരാധകർ കെട്ടിടത്തിന്റെ ചുറ്റിലും കൂടി കാർ ഹോണുകൾ മുഴക്കിയും അലറി വിളിച്ചും പെറു കളിക്കാരുടെ ഉറക്കം കളഞ്ഞു. പിറ്റേന്ന് ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് പെറുവിയൻ ടീമിനെ റൊസാരിയോ സെൻട്രൽ സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്ന ബസിന് വഴിയിൽ വെച്ച് റൂട്ട് മാറി. 30 മിനിറ്റിൽ കൂടുതൽ എടുക്കാൻ പാടില്ലാത്ത ഒരു യാത്രയ്ക്ക് രണ്ട് മണിക്കൂറിൽ കൂടുതൽ എടുക്കുകയും , കിക്കോഫിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പ് കളിക്കാരെ അവരുടെ ഡ്രസ്സിംഗ് റൂമിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഗെയിം സമയത്തിന് 20 മിനിറ്റ് മുമ്പ്, ലോക്കർ റൂം വാതിലുകൾ തുറന്ന് ജനറൽ വിഡെല, ഇരട്ട ബ്രെസ്റ്റഡ് സ്യൂട്ടിൽ, യു. എസ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി ആയിരുന്ന കിസിംഗറിനൊപ്പം പെറു കളിക്കാരെ കാണാൻ വന്നു.

അർജന്റീനയുടെ മിക്ക മത്സരങ്ങളും ഉൾപ്പെടെ 25 ദിവസത്തെ ടൂർണമെന്റിൽ ജനറൽ എട്ട് മത്സരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നുവെങ്കിലും, വിഡെല സന്ദർശിച്ച ഒരേയൊരു ലോക്കർ റൂം പെറുവിന്റെതായിരുന്നു.

‘മാന്യരേ’, വിഡെല തന്റെ കട്ടിയുള്ള കറുത്ത മീശയിലൂടെ പറഞ്ഞുതുടങ്ങി. ‘ഇന്നുരാത്രി ഈ ഗെയിം സഹോദരങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള ഒന്നാണെന്ന് ഞാൻ നിങ്ങളോട് പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ലാറ്റിനമേരിക്കൻ സാഹോദര്യത്തിന്റെ പേരിൽ, കാര്യങ്ങൾ ശരിയായി മാറുമെന്ന എന്റെ പ്രതീക്ഷ പങ്കുവെക്കാൻ ഞാൻ ഇവിടെയുണ്ട്. ലാറ്റിനമേരിക്ക നിങ്ങളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നു.’

പെറുവിലെ ഏകാധിപതി ജനറൽ ഫ്രാൻസിസ്‌കോ മൊറേൽസ്-ബെർമാഡെസിന്റെ ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സഹകരണത്തെക്കുറിച്ച് പറയുന്ന ഒരു കത്ത് വായിച്ച്​ വിഡെലയും കിസിംഗറും സായുധ സൈനിക അകമ്പടിയോടൊപ്പം തിരിച്ചു പോയി. വിഡെലയുടെ ഡ്രസിങ് റൂം സന്ദർശനം 1989ൽ പെറു കളിക്കാരൻ യുവാൻ കാർലോസ് ഒബ്ലിറ്റസ് ഒരു മാധ്യമത്തിനു നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ ഇങ്ങനെ ഓർമിക്കുന്നു: ‘‘His presence in the dressing room was terrible. Some of the younger players stopped changing to listen to him.' His 1978 team-mate Hector Chumpitaz paints a similar story. 'He stood in front of us and gave a speech on what he called Latin American brotherhood and wished us luck. Videla was frightening.’’

സോക്കർ ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വിമർശനം നേരിട്ടതും സൂക്ഷ്മപരിശോധന നടത്തിയതുമായ മത്സരമാണ് പിന്നീട് നടന്നത്. കളിയുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള നിലവാരം, പെറുവിൽ നിന്നുള്ള മുന്നേറ്റത്തിന്റെ അഭാവം- സംശയാസ്പദമായ റഫറിയിങ് കൊണ്ട് ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും അഴിമതി ആരോപണം നിറഞ്ഞ ഒന്നായിരുന്നു ആ മത്സരം.

കാലക്രമേണ, നിരവധി സത്യങ്ങൾ പുറത്തുവന്നു. പെറുവിലെ പ്രതിരോധക്കാരിലൊരാളായ റോഡോൾഫോ മൻസോയ്ക്ക് ഒരു അജ്ഞാത ഫോൺ കോൾ ലഭിച്ചു, മത്സരം ഒഴിവാക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് $ 50,000 വാഗ്ദാനം ചെയ്തു, പരിക്കുണ്ടായിട്ടും ആരംഭ നിരയിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തി; ഒരു കൂട്ടം പെറുവിയൻ കളിക്കാർക്ക് ഗോളുകൾ അനുവദിക്കുന്നതിന് 250,000 ഡോളർ വാഗ്ദാനം ചെയ്തു; അർജന്റീനയിലെ ഒരു ഡസനിലധികം പെറുവിയൻ വിമതരെ അറസ്റ്റുചെയ്ത് തടവിലാക്കാനും പെറുവിലെ ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് 50 മില്യൺ ഡോളർ വിതരണം ചെയ്യാനും ഒടുവിൽ ആൻഡിയൻ രാജ്യത്തിന് ഒരു വലിയ ധാന്യ കയറ്റുമതി നൽകാനും പെറു നേതാവ് ജനറൽ മൊറേൽസ്-ബെർമാഡെസുമായി വിഡെല കരാർ ഏർപ്പെട്ടെന്ന് ആരോപണം ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്നു. മാട്ടഡോർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന നീളമുള്ള മുടിയുള്ള സ്ട്രൈക്കറായ മരിയോ കെംപസിന്റെ രണ്ട് ഗോളുകൾ ഉൾപ്പെടെ 6-0ന് അർജന്റീന മത്സരം വിജയിക്കുന്നു.

നാല് ദിവസത്തിന് ശേഷം, നടന്ന ലോകകപ്പ് ഫൈനലിൽ അർജന്റീന നെതർലാൻഡിനെ നേരിട്ടു, കെംപെസിന്റെ രണ്ട് ഗോളുകൾക്ക് ഉൾപ്പെടെ 3-1 ന് അർജന്റീന ലോക ചാമ്പ്യൻമാരായി.

നിരാശരായ ഡച്ച് ടീം രണ്ടാം സ്ഥാനക്കാർക്കുള്ള മെഡലുകൾ ശേഖരിക്കാൻ തയ്യാറായില്ല. ചിലർ വിഡെലയുടെ കൈ കുലുക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ലെന്ന് പറഞ്ഞു. ഹവേലാഞ്ച് കളത്തിലിറങ്ങി ലോകകപ്പ് ട്രോഫി വിഡെലയ്ക്ക് കൈമാറി, വിഡെല അത് അർജന്റീന ക്യാപ്റ്റൻ ഡാനിയേൽ പാസ്‌റോലോയ്ക്ക് നൽകി. 78ലെ ലോകകപ്പിൽ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ട അസാന്നിധ്യം ഹോളണ്ടിന്റെ പ്രതിഭ യോഹൻ ക്രൈഫൈന്റേതായിരുന്നു. ക്രൈഫിനും കുടുംബത്തിനും നേരെ ലോകകപ്പിനു മുന്നോടിയായി തട്ടിക്കൊണ്ടു പോകൽ ശ്രമം നടന്നിരുന്നു എന്നും, അർജൻറീനയിലേക്ക് കളിക്കാൻ വരരുതെന്ന് ബാഴ്സലോണയിലെ വീട്ടിൽ വെച്ച് അജ്ഞാത സംഘം ഭീഷണിപ്പെടുത്തിയതായും ക്രൈഫിന്റെ വെളിപ്പെടുത്തൽ വലിയ ഒച്ചപ്പടുണ്ടാക്കി.

ലോകകപ്പ് നേട്ടത്തിനു ശേഷം സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ ഒരു മൈൽ അകലെയായി, ESMA യിലെ കാവൽക്കാർ അവരുടെ തടവുകാരിൽ ചിലരെ കാറുകളിൽ കൂട്ടികൊണ്ടുപോയി ആഹ്ലാദത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കാൻ നഗരത്തിന് ചുറ്റും കാറോടിച്ചു. ഒരു പ്രാദേശിക പിസ്സ ഷോപ്പിൽ കാർ നിർത്തി, തടവുകാരെ ആഹ്ലാദ പ്രകടനങ്ങളുടെ ഇടയിലേക്ക് തള്ളിവിട്ടു. ജനക്കൂട്ടം അവരെ ശ്രദ്ധിച്ചത് പോലുമില്ല. വിഡെല ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഭീകരത മറന്നുപോയ ആ ആ ജനക്കൂട്ടം അലയടിച്ചുയരുന്ന ഫുട്‌ബോൾ ദേശീയതിൽ നുരഞ്ഞു പൊങ്ങുകയായിരുന്നു.

മറഡോണ എന്ന ഫുട്‌ബോൾ ഇതിഹാസത്തെ ഒഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ അർജൻറീനയുടെ ബെഞ്ച് ശൂന്യമാണ്. 86ലെ ലോകകപ്പിനുശേഷം ദീഗോ ഉയർത്തിയ രാഷ്ട്രീയ ചോദ്യങ്ങളുടെ, male പവർ ഫുട്‌ബോളിന്റെ, ആകെ തുകയാണ് സോക്കർ ലോകത്തെ ഇന്ന് കാണുന്ന നിലയിൽ രണ്ടായി പകുത്ത് നിർത്തുന്നത്. Cabacita negra (little black head) ആയ ആ കുറിയ മനുഷ്യൻ മുന്നോട്ട് വെച്ച ഉറച്ചതും വൈകാരികവുമായ സോക്കർ ധൈഷണികതയെ പിന്തുടരാൻ വെളുത്തുപോയ ഒരു ലാറ്റിനമേരിക്കൻ രാജ്യത്തിൽ നിന്ന് പിൻഗാമികളില്ല എന്നത് സങ്കടകരമാണ്.

ഫുട്‌ബോൾ അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള എല്ലാത്തിനെയും കാന്തിക വലയത്താൽ അടുപ്പിക്കുന്നു. രാഷ്ട്രീയത്തിനു മാത്രം അതിൽ നിന്ന് മാറിനിൽക്കാനാവില്ല. മറഡോണയുടെ, വിദേലക്കെതിരെ പോരാടി മരിച്ച മനുഷ്യരുടെ ലഗസി ഉയർത്തി പിടിക്കാനുള്ള അവസരം വരുമ്പോൾ മെസ്സിയും കൂട്ടരും അത് ഒഴിവാക്കാതിരിക്കട്ടെ.