മനസ്സിന്റെയും ഓർമയുടെയും
പെർഫോർമെൻസ്

വിഷ്ണുപദ് ബർവെ ഗോവയിൽ നിന്നുള്ള തിയേറ്റർ പ്രാക്ടീഷണറാണ്. അദ്ദേഹം ഗോവ കലാ അക്കാദമിയിൽ അസിസ്റ്റൻറ് പ്രൊഫസറാണ്. ഡൽഹിയിലെ നാഷണൽ സ്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിൽ നിന്ന് ഡ്രമാറ്റിക് ആർട്ടിൽ ഡിപ്ലോമ ചെയ്തു. അമേരിക്കയിലെ മസാച്ചുസെറ്റ്സ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ഫൈനാർട്സിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം എടുത്തു. ദേശീയ - അന്തർദേശീയ തലത്തിൽ അദ്ദേഹം നിർമിച്ച തിയറ്റർ പ്രൊഡക്ഷനുകളിൽ ‘വാട്ടർ സ്റ്റേഷൻ’, ‘വാട്ട് ഓഫ് ദ നൈറ്റ്’, ‘അണ്ടർഗ്രൗണ്ടഡ്’, ‘റൺവേസ്- മ്യൂസിക്കൽ’, ‘ലൈബ്രറി പ്രോജക്റ്റ്’, ‘സൈക്കോസിസ്’, ‘ബ്ലഡ് വെഡിംഗ് അൺ സീൻ’, ‘ഫെറസ്’ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. തൃശൂർ സ്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിലെ പുതിയ പ്രൊഡക്ഷനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾക്കിടയിലാണ് അദ്ദേഹം..

▮

എന്റെ പുതിയ പ്രൊഡക്ഷനായ Y not! dating app to reconnect എന്നത് മനസ്സിനെയും ഓർമയെയും കുറിച്ചുള്ളതാണ്. പ്രേക്ഷകരുടെ മനസ്സിലും ഓർമയിലും തിയേറ്ററിന് സ്ഥാനം പിടിക്കാൻ കഴിയുമോ എന്ന ചോദ്യം അത് ഉന്നയിക്കുന്നു. ഉടൻ ലോഞ്ച് ചെയ്യാൻ പോകുന്ന ഡേറ്റിംഗ് ആപ്പാണ് Y not. ഈ ആപ്പിലൂടെ പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു മരത്തിന്റെ പ്രൊഫൈൽ ഉണ്ടാക്കാനും സമയം ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്യാനും ഡേറ്റിംഗിൽ പങ്കെടുക്കാനും കഴിയും. മനസ്സിന്റെയും ഓർമയുടെയും പെർഫോമൻസിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആശയത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് ഈ പദ്ധതി. പ്രേക്ഷകർ മനസ്സിന്റെയും ഓർമയുടെയും പെർഫോമൻസിൽ ഏർപ്പെടുന്നു.

ഇവിടെ, ഈ പ്രകടനത്തിൽ അഭിനേതാക്കളില്ല. പങ്കെടുക്കുന്നവർ സ്വയം പെർഫോം ചെയ്യുന്നു. ഇവിടെ ഡേറ്റിംഗ് ആപ്പ് ഒരു ഭാഷയായി മാറുകയും പെർഫോം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. സന്ദർശക മനസ്സിലാണ് യഥാർത്ഥത്തിൽ പെർഫോമൻസ് നടക്കുന്നത്. നിങ്ങൾക്ക് ലോഗിൻ ചെയ്യാനും പ്രൊഫൈലിൽ ബ്രൗസ് ചെയ്യാനും ഒരു പ്രൊഫൈൽ തിരഞ്ഞെടുക്കാനും കഴിയുന്നു. നിങ്ങൾ ഒരു മരത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. ഡേറ്റ് ചെയ്യേണ്ട തീയതിയെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചുതുടങ്ങുന്നു. അതുപോലെ മരത്തിന് സമ്മാനം നൽകുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. മനസ്സിൽ സംഭവിക്കുന്നതെല്ലാം ഓർമകളും പെർഫോമൻസും ആണ്. മുഴുവൻ സന്ദർശനവേളയിലും പ്രേക്ഷകരുടെ മനസ്സിൽ പെർഫോമൻസിൻ്റെ ഒരു പരമ്പര തന്നെ സംഭവിക്കുന്നു.

ഈ പദ്ധതിയുടെ പിന്നിലെ അടിസ്ഥാന ആശയം ഒരു ചോദ്യമാണ്: നമുക്ക് മനുഷ്യനെ കേന്ദ്രീകരിക്കാതിരിക്കാൻ കഴിയുമോ?

നാം മനുഷ്യരെ കേന്ദ്രമായി കണക്കാക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭൂമിയിൽ ജീവികൾ, മരങ്ങൾ ഉൾപ്പെട ഒരു പാട് ഘടകങ്ങളുമുണ്ട്. മനുഷ്യനെ ഡി- സെന്റർ ചെയ്യുക എന്ന ആശയമാണ് ഈ പ്രൊജക്റ്റിനു പിന്നിൽ. ഇക്കോളജി, നാടകനിർമാണത്തിനുള്ള ഒരു രൂപകവും പശ്ചാത്തലവുമാണ്. ഇക്കോളജിക്ക് സ്വയം അവതരിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമോ? ഇവിടെ പങ്കെടുക്കുന്നയാളുടെ മനസ്സിലും ഓർമയിലും പെർഫോമൻസ് നടക്കുന്നു. മരങ്ങൾ മനുഷ്യഭാഷ സംസാരിക്കുന്നില്ല. എന്നാൽ അവർക്ക് അവരുടേതായ ബുദ്ധിയുണ്ട്.

പ്രൊഡക്ഷന് പ്രാരംഭമായി ഡോ. സജീവ്, ഡോ. ജോസഫ്, ഡോ. ഹരിലാൽ, ഡോ. പ്രമോദ് തുടങ്ങിയവരുമായി പൊളിറ്റിക്കൽ ഇക്കോളജി, ജൈവവൈവിധ്യം, സസ്യ വർഗ്ഗീകരണം, പരിസ്ഥിതിശാസ്ത്രവും സാഹിത്യവും ചിത്രകലയും സിനിമയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളിൽ തുടർച്ചയായി ചർച്ചകൾ നടത്തി. സ്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയുടെ തോട്ടക്കാരനായ സുബ്രനുമായി സംസാരിച്ചു. കർഷകർ, ബൊട്ടാനിസ്റ്റ് തുടങ്ങിയവർ ഈ പദ്ധതിയിൽ പങ്കാളികളായിരുന്നു. വെബ് ഡിസൈനർ ആപ്പ് ഡിസൈൻ ചെയ്യുന്നു. സ്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിലെ വിദ്യാർഥികൾ ക്യൂറേഷൻ ടീമിൻ്റെ ഭാഗമാണ്. അവർ മരത്തിന്റെ പ്രൊഫൈലുകൾ എഴുതുന്നു. ഞങ്ങൾക്ക് ഒരു പ്രത്യേക ഡേറ്റിംഗ് കോച്ചും ഉണ്ട്. കാര്യങ്ങൾ നാവിഗേറ്റ് ചെയ്യാൻ കോച്ച് സഹായിക്കുന്നു. ഇവിടെ ജോലി ചെയ്യുന്ന കർഷകരിലൊരാൾ ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. തോട്ടക്കാരൻ ഈ കാമ്പസിൽ ധാരാളം മരങ്ങൾ നട്ടുപിടിപ്പിച്ചു. വ്യത്യസ്ത വീക്ഷണങ്ങളിൽ നിന്നുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം മരങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കുന്നു. അദ്ദേഹം നട്ട മരത്തിന്റെ കഥയാണ് അദ്ദേഹം പറയുന്നത്. വരാനിരിക്കുന്ന ബിൽഡിംഗ് നിർമാണത്തിന് ഏതുമരം മുറിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം എന്നോട് പറഞ്ഞു. കാമ്പസിനുള്ളിൽ തീപിടിത്തമുണ്ടായപ്പോൾ വ്യത്യസ്ത മരങ്ങളെ എങ്ങനെ ബാധിച്ചുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു. നിർമാണ സൈറ്റുകളിലും പ്രകടനം നടത്താം. അവിടെ മരങ്ങളേറെയില്ല, പക്ഷേ ധാരാളം മരങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.

ഈ പെർഫോമൻസിൽ അഭിനേതാക്കളില്ല. പങ്കെടുക്കുന്നവർ തന്നെ പെർഫോമേഴ്സ് ആണ്. ഒന്നാമതായി, നിങ്ങൾ ഒരു സമയം ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്യുക. നിങ്ങൾക്ക് എന്തെങ്കിലും ചോദ്യങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ ഡേറ്റിംഗ് കോച്ചിനെ വിളിക്കാം. ഓരോ പ്രൊഫൈലും നിങ്ങളിൽനിന്ന് ഒരു സമ്മാനം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. അവർക്ക് അനുയോജ്യമായ ഡേറ്റിംഗ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. വൃക്ഷത്തിന് അനുയോജ്യമായ ഒരു ഐഡിയൽ ഡേറ്റിംഗ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഒരു വൃക്ഷം ഒരു സംഭാഷണം തേടുന്നുണ്ടാകാം. നിങ്ങളുടെ തീയതി ഈ ആപ്പ് മുഖേന ക്യൂറേറ്റ് ചെയ്യും. താൻ എന്ത് സമ്മാനമാണ് കൊടുക്കേണ്ടതെന്ന് നിങ്ങൾ ചിന്തിക്കാൻ തുടങ്ങും. ഈ സമയത്ത് നിങ്ങൾ സാംസ്കാരിക- രാഷ്ട്രീയ- ഓർമകളിലേക്കും മനുഷ്യപരിസ്ഥിതിയുടെ ഓർമകളിലേക്കും മടങ്ങുന്നു. മരത്തെ ഡേറ്റ് ചെയ്യുന്നത് ഒരു മണിക്കൂർ, ഒരു മിനിറ്റ്, അല്ലെങ്കിൽ പത്ത് മിനിറ്റ് എന്നിങ്ങനെയുള്ള വ്യത്യസ്തമായ സമയത്തിലായിരിക്കാം. എല്ലാ അനുഭവങ്ങളും രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നത് സന്ദർശകരുടെ മനസ്സും ഓർമയും കൊണ്ടാണ്. ഇത് മനസ്സിന്റെയും ഓർമയുടെയും പെർഫോമൻസ് ആണ്.

എല്ലാവരും ഇവിടെ ക്യൂറേറ്റർമാരായി ജോലി ചെയ്യുന്നു. ഇവർക്കെല്ലാം വ്യത്യസ്തമായ ചുമതലകളുണ്ട്. ഞങ്ങൾ കൂട്ടായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു. ഒരു മരവുമായി ഡേറ്റിംഗ് നടത്തുക എന്ന ആശയം ഞാൻ കൊണ്ടുവന്നു. പക്ഷേ ആശയത്തിൻ്റെ പെർഫോമൻസും വിലയിരുത്തലും കൂട്ടായ തീരുമാനത്തിലൂടെയാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ഞാൻ ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ, അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള നാടകരൂപം വികസിപ്പിക്കാൻ ഡ്രമാറ്റർജായ എമിൽ മാധവിയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ക്യൂറേറ്റർമാർക്ക് എങ്ങനെ ടെക്സ്റ്റ് വികസിപ്പിക്കാമെന്നുള്ള ആശയം കൊണ്ടുവന്നു. എന്തിനാണ് മരം എന്ന ചോദ്യം വരെ പങ്കെടുക്കുന്നവരിലൊരാൾ ചോദിച്ചു. ഡേറ്റിംഗിനായി ഞങ്ങൾ 40 മരങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്തു. സന്ദർശകരും ക്യൂറേറ്റർമാരാണ്. കാരണം, അവർ സ്വന്തം ഓർമകളെ ക്യൂറേറ്റ് ചെയ്യുന്നു.

ഞാൻ എന്നെ എക്കോ തിയേറ്റർ മേക്കർ എന്ന് വിളിക്കുന്നില്ല. ഞാൻ കുറച്ച് പ്രൊഡക്ഷനുകൾ ചെയ്തു. എന്റെ യാത്ര ആരംഭിക്കുന്നത് ഗോവയിലെ തിയേറ്ററിൽ നിന്നാണ്, അവിടെ ഞാൻ മത്സരനാടകവും വാണിജ്യനാടകവും ചെയ്തു. ഒരു നടനായി തുടങ്ങി, നടനായി തുടർന്നു. ഗോവയിലെ ഖനനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ‘വിവ ഗോവ’ ആയിരുന്നു എന്റെ ഒരു പ്രൊഡക്ഷൻ. ഞങ്ങൾ വ്യത്യസ്തമായ ഖനികളിൽ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്തു. ഡ്രൈവർമാരുടെയും ഖനി ഉടമകളുടെയും ഖനനത്തോടുള്ള സമീപനം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്തു. ഡോക്യുമെന്ററി നിർമാതാക്കൾ, പത്രപ്രവർത്തകർ, പ്രദേശവാസികൾ എന്നിങ്ങനെ വ്യത്യസ്ത ആളുകൾ ഖനനത്തോട് എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കുന്നുവെന്നും പര്യവേക്ഷണം ചെയ്തു.

അങ്ങനെ ഒടുവിൽ ഈ പ്രൊഡക്ഷനിൽ.
ഇതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾക്കിടയിൽ നാമിങ്ങനെ സംസാരിക്കുന്നു. ശേഷം കാര്യങ്ങൾ പ്രൊഡക്ഷൻ തന്നെ സ്വയം സംസാരിക്കട്ടെ.